News
News
Amaranthaceae familyasına ait tek yıllık bir bitki olan amaranth, Antarktika hariç tüm tüm dünyada yetiştirilebilmektedir.Tahıl olarak yetiştiriciliği yapılmakla beraber hayvan yetiştiriciliğinde yem bitkisi olarak ve içerdiği % 7’lik yüksek yağ oranından dolayı, yağlık endüstri bitkisi olarak da üretimi yapılmaktadır.
Yaklaşık 5000 yıldır tarımı yapılan amaranth, Güney Amerika kökenli bir bitkidir. Günümüzde en çok Güney Amerika , Rusya ve Çin’de yetiştirilmektedir. Çekya, Slovakya, Almanya ve Avusturya başta olmak üzere Avrupa’da da yetiştiriciliği yaygınlaşmaktadır. Ülkemizde Yozgat’ta deneme parsellerinde yetiştiriciliği denenmiş ve başarılı sonuçlar alınmıştır.
Bilimsel İsmi : Amaranthus caudatus
Kurak iklim şartlarına son derece dayanıklı olduğu için kıraç arazilerde rahatlıkla yetiştiriciliği mümkündür. Bitki, kurak iklim şartlarında gelişimini geçici bir süre için yavaşlatır ve yağmur veya sulamayla beraber metabolizması yeniden normale döner. Erken ve geç donlardan etkilenmektedir. Bu nedenle ekim zamanı ve hasadı titizlikle ayarlanmalıdır. Ülkemiz koşullarında en ideal ekim zamanı, erken ilkbahar donlarından sonradır.
Amaranth, çok toprak seçen bir bitki değildir . Değişik toprak şartlarında yetiştirilebilmesine rağmen, en ideal verim tınlı topraklardan alınmıştır. Organik madde oranı yüksek topraklardan daha yüksek verim ede edilmektedir. Yağışlardan veya sulamadan sonra kaymaklanmaya sebep olabilecek yüksek kil içeren topraklar çoğunlukla tercih edilmemelidir. Bu tip topraklarda üretimi yapılacaksa, tohum çıkışını sağlamak için kaymak tabakasının kırılması gerekmektedir.
Amaranth küçük tohumlu bir tarla bitkisidir, bu nedenle iyi bir toprak işleme ve tohum yatağı hazırlığı gerekmektedir. Sonbahar aylarında derin bir toprak işlemesi yapılmalı, ilkbaharla birlikte tekrar sürülüp tırmıklanarak toprak inceltilmeli ve sıkılaştırılmalıdır.
Ülkemiz iklim koşulları göz önünde bulundurularak ilkbaharda ekimi yapılmalıdır. Ekim için 18°C toprak sıcaklığı idealdir. Ekim zamanının mutlaka doğru ayarlanması gerekir. Çünkü, iklim isteklerinde de belirtildiği gibi amaranth, erken ilkbahar donlarından etkilenir. Geciken ekimler de bitki gelişimini olumsuz etkilediği gibi bitkinin sonbahar geç donlarından zarar görmesine neden olabilir.
Amaranth, makineli tarıma uygun bir bitkidir ve tohum ekimi mibzerle yapılır. Ekim, sıra arası 15-70 cm, sıra üzeri 5-25 cm mesafe olacak şekilde yapılmalıdır. Dekar başına tohum miktarı, amaranth çeşitlerine göre farklılık gösterirse de ortalama 100-250 gr/da aralığındadır. İdeal tarla koşullarında m2′de 40-50 arası amarant bitkisi bulunmalıdır. Ekim sırasında dikkat gerektiren en önemli detay, tohumun ekim derinliğidir. Amaranth tohumları çok küçük olduğu için ekim derinliği en çok 1.5 cm olmalıdır. Daha derine yapılan ekimlerde %50’lere varan çıkış kayıpları yaşanabilir.
Amaranth bitkisi oldukça hızlı gelişen bir bitki olduğundan dolayı yabancı ot problemi yoktur. Bitki, 15 cm yüksekliğe ulaştığı zaman, hızlı büyüme evresine girer ve amaranthın toprak üstü aksamı, çimlenmekte olan yabancı otların gelişimini engeller.
Amarant yetiştiriciliğinde dekara yapılacak 6-9 kg’lık azot uygulaması, veriminin yükselmesine olanak sağlar. Azot
ihtiyacı, yetiştirilen çeşide bağlı olarak değişmekle birlikte dekar başına 5 – 20 kg arasında değişir. Azotun, aylık olarak amonyum nitrat formunda verilmesi tavsiye edilir. Tarlaya, dekar başına 600 kg. çiftlik gübresi de verilebilir. Yapılacak toprak analizlerine göre, ihtiyaç durumunda fosfor ve potasyum gübrelemesi de yapılabilir.
Hasat zamanı, çeşide ve iklim şartlarına göre 75 ile 120 gün arasında değişiklik göstermektedir. Hasat olgunluğuna ulaşan tarla, klasik buğday biçerdöveri ile fan ve batör ayarı doğru yapılarak kolaylıkla hasat edilebilmektedir. Amarant’ın dane verimi, yüksek verimli çeşitlerde ve uygun iklim şartlarında 500 kg/da’ın üzerine çıkabilir.
Hasat sonrası danelerin nem oranı % 10 – 11’e düşecek şekilde, 30 – 40 °C sıcaklıkta kurutma işlemi yapılabilir. Depolama soğuk ve kuru koşullarda yapılmalıdır.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.
