Temmuzun sarı-kırmızı-turuncu sıcacık renklerini taşıyan mis kokulu kayısı, içerisindeki bol vitamin ve mineralin yanında, lif açısından da en cömert besinlerin başını çekiyor. Kabızlık problemi yaşayan herkese mutlaka bir kez önerilmiş olan kayısıyı, yalnızca bağırsaklara olan faydasıyla anmak ona büyük haksızlık olur.
Tazesiyle, kurusuyla, yağıyla, hatta ve hatta çekirdeğiyle bile şifa dağıtan kayısı; bol miktarda A, B, C, E, K ve P vitamini içeriyor. Fosfor, kalsiyum, potasyum ve demir açısından da bir hayli şanslı olan kayısı; diyabetten kansere, fazla kilolardan iltihaplara kadar pek çok hastalıkla savaşıyor.
Her haliyle sağlık deposu kayısı çok farklı şekillerde tüketilebiliyor. Yaz aylarının gözdesi taze kayısı, kurutularak da kullanılabiliyor. Kayısı reçeli ile sofraları dahi süsleyen kayısının; sabunu çayı, yağı ve çekirdeği de çeşit çeşit derde deva oluyor.
Sağladığı uzun süreli tokluk hissi ile özellikle diyet listelerinin baş tacı olan kuru kayısının da onlarca faydası bulunuyor. İşte kuru kayısının faydaları:
Yağ asitleri ve antioksidan bakımından bir hayli zengin olan kayısı yağı özellikle kozmetik sektöründe kullanılıyor. Cilt ve saç sağlığını destekleyen kayısı yağının başlıca faydaları ise şöyle:
Yağın yanı sıra kayısı sabunu da saç ve cilt sağlığı için kullanılabiliyor.
Çay olarak da servis edilebilen kayısı bu haliyle en çok kabızlık sorunu yaşayanlar tarafından kullanılıyor. Metabolizmayı hızlandırıyor ve bağırsak tembelliğine iyi geliyor. Diğer faydaları ise şöyle sıralanıyor:
Kayısı çekirdeği özellikle kanserle savaşta harikalar yaratıyor. İçeriğindeki B17 vitamini ile kanserli hücrelerin büyümesini engelliyor. Kayısı çekirdeği iki farklı şekilde tüketilebiliyor. İlk olarak; kayısı çekirdeği kırılarak içerisinden çıkan bademe benzeyen kısım yenebiliyor. İkincisi ise kayısı çekirdeği yağı olarak bulunabiliyor. Ancak kayısı çekirdeği tüketirken dikkatli olmak gerekiyor.
Kayısı çekirdeğinde bulunan laetril isimli madde her ne kadar kanserle savaşta destek olsa da fazla tüketilmesi halinde vücutta toksin birikmesine sebep olabiliyor. Zehirlenmelerin önüne geçmek için kayısı çekirdeğinin kuru yemişler gibi yenmemesi gerekiyor.
Ancak kayısı çekirdeği yağı nemlendirici, ağrı kesici ve hatta kırışıklık ve selülit giderici olarak kullanılabiliyor.
Kayısı kurutmanın en geleneksel yolu güneşe sermektir. Sıcak yaz günlerinde güneşe serilen kayısılar, 5-10 gün arasında kuruyor. Bunun için ikiye bölünerek çekirdekleri ayıklanan kayısıların bir gazete kağıdına yayılması ve güneş gören bir yere konması yeterli oluyor.
Kayısılar fırında da kurutulabiliyor. Fırın tepsisine yerleştirilen çekirdeği çıkarılmış ve ikiye bölünmüş kayısılar yaklaşık 70 derecelik ısıda 6-7 saatte kurutulabiliyor.
Türkiye, dünyada yaş kayısı üretiminde ilk sırada yer alır. Başta Malatya olmak üzere Elazığ, Erzincan, Kars, Mersin, Antalya gibi pek çok ilimizde kayısı yetiştirilir.