SULTAN UÇAR
Yükseköğretim Kurulu (YÖK), 189 sayfalık Üniversite İzleme ve Değerlendirme Raporu (2023) yayınladı. YÖK Başkanı Erol Özvar, “Yükseköğretim kurumları bilginin üretimi, yayılması, aktarılmasında hayati bir öneme sahip. Üniversitelerin, şeffaflık ve hesap verebilirlik ilkelerine uygun yönetilmesi kritik önemde” diye önsöz yazıp, mezuniyet sonrası istihdamın öne çıktığına dikkat çekti.
RAPORLAR ÇELİŞTİ
Özvar’ın üniversite mezuniyeti sonrası istihdama dikkat çektiği; YÖK 2023 Raporu ile TÜİK 2023 Raporu’nu karşılaştırdık. Üniversite mezunlarının işe başlama süresinde iki rapor arasındaki veriler yüzde 100 çelişiyor. YÖK, Türkiye’de 208 üniversite olduğunu belirtse de, üniversite mezunu istihdamında 172 üniversite verilerini raporladı.
6 AYDA İŞ VAR MI?
YÖK raporunda bu yolla, üniversite mezunlarının ortalama iş bulması süresi 6.4 ay çıktı. TÜİK İstihdam Göstergeleri 2023 Raporu verilerinde ise lisans mezunlarının ortalama iş bulma süresi 13.9 ay iken, ön lisans mezunlarının ortalama iş bulma süresi 15.3 ay görünüyor.
Öğrencilerinin ürettiği endüstriyel ve sektörel proje sayında Gazi Üniversitesi, Bahçeşehir Üniversitesi ve Abdullah Gül Üniversitesi ilk 3’e girdi. En çok proje yürütülen 5 üniversite Gazi, İTÜ, Süleyman Demirel, YTÜ, Dokuz Eylül oldu.
YÖK, iş dünyasının mezun yeterlilikleri memnuniyet oranını incelendi. İş dünyasının memnuniyet oranı ortalaması yüzde 78 çıksa da, işverenin yüzde 90’ın üzerinde memnuniyet bildirdiği üniversite sayısı 17’de kaldı.
Mezunları iş bulma süresinde; Doğuş, Nuh Naci Yazgan ve Acıbadem Mehmet Ali Aydınlar Üniversitesi ortalamayı geçti. Öğrencileri en kısa sürede istihdama katılan ilk 5 üniversite: Boğaziçi, İTÜ, SANKO, Bezm-i Âlem ile Gebze Teknik.
Türkiye’de öğrenci başına kitap sayısı 10’u geçen üniversite sayısı; 16’sı devlet, 17’si vakıf, 33 oldu. Üniversitelerde öğrenci başına ortalama 5.2 kitap düşüyor. Vakıf üniversitelerinde kitap oranı ortalama 6, devlet üniversitelerinde 4.7 çıktı.
“Türkiye’de son 5 yılda 20’si devlet, 31 yeni üniversite kuruldu. Ülkede 208 üniversite olsa da, yükseköğretim 50 üniversite etrafında dönüyor. ARGE için bütçesinden yüzde 15 pay ayıran üniversite sayısı 47’de kalırken, 81 üniversite araştırma için yüzde 1 bile pay ayırmıyor. İş dünyasının, 135 üniversite mezununa dair memnuniyet oranı yüzde 50’den düşük. İşverenlerin yüzde 90 ve üzeri memnun olduğu üniversite sayısı 17’de kaldı. 41 üniversite 1 doktora mezunu bile veremedi. Üniversitelerin karnesi olan YÖK raporu, üniversiteler arası nitelik makasının açıldığını kanıtlıyor.”