Mübârek geceler olarak da adlandırılan kandil geceleri Mevlit, Regaip, Miraç, Berat ve Kadir geceleridir. Mevlit kandili dışındaki geceler, üç ayların içinde yer alır.
Mübarek gecelere “Kandil Geceleri” denilmesinin nedeni II. Selim döneminde (1566-1574), mübarek gecelerde cami ve minareler kandillerle süslenmeye başlandı. Bu nedenle mübarek gecelerin adı, kandil geceleri olarak kaldı.
Mevlit Kandili
Peygamberimizin doğduğu gecenin yıl dönümleri Mevlit Kandili olarak kutlanır. Peygamberimiz hicri takvime göre 12 Rebiülevvel’de doğmuştur. Bugün kullandığımız miladi takvime göre Peygamberimizin doğum tarihi 20 Nisan 571’dir.
Peygamberimizin doğum günü, mübârek bir gündür. Çünkü Allah’ın bütün alemlere rahmet olarak gönderdiği Peygamber o gün dünyaya şeref vermiştir.
Mevlit Kandili’nde, Peygamberimizin doğumunu anlatan Mevlit okutulur. Nisan ayının ikinci haftasında Kutlu Doğum Haftası olarak çeşitli etkinlikler ve programlar düzenlenir.
Regaip Kandili
Üç ayların girişinde, yani Recep ayının ilk Cuma gecesi, hem Recep ayının hem de üç ayların girişi kutlanır. Üç aylar İslam’da mübarek aylardır. Müslümanlar, bu aylarda ibadetlerini ve hayırlarını arttırır, sözlerine ve davranışlarına her zamankinden daha çok dikkat ederler.
Regaip, arzu edilen, çok rağbet edilen aylar demektir. Regaip Kandili, üç ayların girişinde Müslümanların ilgisini bu mübârek aylara çeker.
Mirâç Kandili
Mirâç Kandili, Recep ayının 27. gecesi kutlanır. Peygamberimiz bu gece Allah’ın huzuruna çıkarılmıştır. Günde beş vakit namaz bu gecede farz kılınmış, bu nedenle namaza mü’minin mirâcı denilmiştir.
Berât Kandili
Üç ayların ikincisi olan Şaban ayının 15. gecesi kutlanır. Bu gecede Müslümanlar, işledikleri hatalardan ve günahlardan tövbe eder; bağışlanma dilerler. Bu gece Allah’ın rahmet ve mağfiretinin dolup taştığı gece olarak bilinir.
Kadir Gecesi
Kandil geceleri arasında en mübarek gecedir. Çünkü bu gece, kıyamete kadar insanlığa yol gösterecek olan Kuranıkerim indirilmiştir. Allah bu geceyi bin aydan daha bereketli olarak nitelendirmiştir:
Biz Kadir Gecesi’nde indirdik onu.
Bilir misin Kadir Gecesi nedir?
Kadir Gecesi bin aydan bereketlidir.
Rablerinin izniyle,
O gecede,
Ruh ve melekler yağar,
Türlü bereketli işler için’
Selamet, huzur ve sükun kaplar geceyi
Fecir sökene kadar’
(Kadir Suresi 1-5)
Müslümanlar, kandil gecelerinde kaza namazlarını kılar, nafile ibadetler yapar; yaptıkları hata ve günahlarını düşünür; pişmanlık duyar ve tövbe ederler. Geceyi idrak edenler, birbirlerinin kandillerini kutlar, ihtiyaç sahibi kimselere yardımda bulunurlar.
Kandillerle ilgili birçok gelenek oluşmuştur. Kandil helvası, kandil simidi, daha yeni dönemde çikolata ve şekerleme dağıtmak adet olmuştur. Kandil öncesi oruç tutmak da adetlerimiz arasında yer alır.