Sofralarda uzun zamandır yerini alan bamya, ebegümeci ailesinden gelir. Biyolojik olarak bir meyve olarak sınıflandırılan bamya, yemek yapılırken bir sebze gibi kullanılır. Birçok kişinin önyargılı duyduğu bu yemek, aslında besin değeri açısından çok önemlidir. Düzenli tüketimi, sağlık açısından oldukça yararlıdır. Bu meyvenin tohumu da aynı zamanda faydaları için tüketilir. Bamya tohumu, bamya bitkisinin lif açısından son derece zengin ve yararlı tohumudur.
Meyvesi olgunlaştıktan sonra küçük, koyu kırmızı veya kahverengi tohumlar ayrıştırılarak kurutulur. Kalsiyum, demir, B, C ve K vitamini ve folik asit açısından son derece zengindir. Diyabet, eklem ağrıları, kolesterol, akciğer hastalıkları ve astıma iyi gelmektedir. Besin değeri son derece yüksek ve faydalıdır. Ayrıca bir antioksidan olarak da sayılır. İçeriği sayesinde bu tohum türünün tüketilmesi kardiyovasküler sağlık, böbrek sağlığı ve hücreler açısından da önemlidir.
Besin içeriği yönünden son derece zengin olan bu tohumun birçok faydası vardır. Magnezyum, folat, A, C, K ve B6 vitaminleri barındırır. Ciddi hastalık riskini azaltabilecek, iltihaplanmaları önleyebilecek ve genel sağlığa katkıda bulunabilecek antioksidanlar içerir. En önemlisi de kalp ve beyin sağlığına katkıda bulunabilecek polifenoller bulundurmasıdır.
Bamya tohumları, kan damarlarını yumuşatan, kan dolaşımını destekleyen ve damar sertliğini önleyen ve kardiyovasküler ve serebrovasküler hastalıkları önleyen doymamış yağ asitleri, magnezyum içerir. Kalp hastalığı riski yüksek olan kişileri bu tohumu tüketmesi, gelecekte karşılaşacakları sağlık sorunlarını azaltmaya yardımcı olur. Ancak kan sulandırıcı etkisi olan ilaçlar kullanan hastaların, tüketmeden önce doktorlarına danışması gerekir.
Bunların haricinde bamya tohumu faydalarını şu şekilde sıralayabiliriz:
Bamya tohumunu tüketmek için birçok yol vardır. Bazı dünya mutfaklarında toz haline getirilen çekirdekler, bir tür baharat olarak kullanılır. Sebze ya da et yemeklerinde baharat olarak kullanımı görülebilir. Bu toz, ekmeklere ya da diğer hamur işlerine de konulabilir. Bununla birlikte preslenerek ya da yağı çıkarılarak salatalara da eklenebilir. Bu sayede salatanızın besin değerini de yükseltmiş olursunuz.
Günde 9-10 tane bamya tohumunu direkt yutarak da tüketebilirsiniz. Eğer direkt yutmakta zorlanıyorsanız suyun içine atarak da tüketebilirsiniz. Bununla birlikte yoğurt, kefir ya da ayranla da tüketilebilir. Bu sayede tüketimi de kolaylaşır.
Tohumlar ezilip bal ve zeytinyağı ile karıştırılarak bir macun kıvamına getirilebilir. Bu macun, boğaz ağrılarını dindirmeye yardımcı olacaktır. Bu karışıma isteğe bağlı olarak nane de eklenebilir.
Bu tohumu tüketmenin bir başka yolu da çayını demlemek olacaktır. Tohumları sıcak suda kaynatmak yerine ısıtılan suya koyarak demlenmesi beklenir. Demlenmesini bekledikten sonra bamya tohumu çayınızı rahatça içebilirsiniz.
Bu tohumu kurutulmuş halde aktarlarda, marketlerde ve bakkallarda bulmak mümkündür. Kurutulmuş halde olması, internet üzerinden sipariş etmeyi de kolaylaştırır. Satın alınan yerin güvenilir olmasına dikkat edilmelidir.
Alerjik bünyelere sahip kişilerin bamya tohumu kullanmadan önce muhakkak bir uzmana danışmaları gerekmektedir. Alerjilerini tetikleyecek bir durum yoksa ancak bamya tohumu tüketmeleri tavsiye olunur. Bununla birlikte tüketirken yine de dikkatli olmalı, alerjik bir reaksiyonla karşılaştıklarında bir sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.
Yüksek lif içeriği de aynı zamanda hassas bağırsak sendromuna sahip kişilerde rahatsızlığa yol açabilir. Bu durumdan mustarip kişiler, kullanmadan önce doktorlarına başvurmalıdır. Eğer kullanmaları onaylanırsa bile fazla tüketmemeleri, doz ayarını kaçırmamaları gerekir.
Düzenli ilaç kullanan kişiler ve kronik bir hastalığa sahip olanlar da bamya tohumu kullanmadan önce muhakkak doktorlarına başvurmalıdırlar.
Emziren anneler ya da hamileler de bu tohumun yararlarından faydalanmak isteyebilirler. Zengin içeriği sayesinde hem anne hem bebek için faydalı olabilir. Ancak bu tohumun gebelerde ya da emziren annelerde zararlarına dair kesin bir bilgi yoktur. Bu yüzden kullanmadan önce bir uzmana başvurmak, kullanırken de dikkatli olmak gerekmektedir.
Zengin potasyum içeriği, bu tohumun kemik hastalarına da iyi gelmesini sağlar. Özellikle de yaş ilerledikçe diz bölgesinde oluşan sıvı kaybını önlemek adına bamya tohumu tercih edilir. Bu yüzden diz ağrısı yaşayan kişiler, bamya tohumu kürüne başvururlar.
Diz problemleri yaşayanlar için bitkisel ve doğal bir çözümdür. Vitamin ve mineraller açısından zengin olması, kemik problemlerine iyi gelmesini sağlar. Diz ağrısı yaşayan kişiler, bamya tohumunu çiğ, pişmiş veya toz halinde tüketebilirler.
9-10 kadar bamya tohumu suyun içinde bekletildikten sonra tüketilebilir. Direkt yutulması da mümkündür. Bunu yapamayanlar çay olarak demleyebilir ya da yoğurtla karıştırıp yiyebilir. Bununla birlikte toz haline getirilerek yemeklere de kullanılabilir.
Günlük tüketim miktarı genellikle 9 ya da 10 tanedir. Fazla ya da az tüketilmesi genellikle bir soruna yol açmamakla birlikte etkili olabilmesini sağlamak adına düzenli ve ayarında tüketilmelidir.
Fruktan karbonhidrat içeriği nedeniyle hassas bağırsak sendromu olan kişilerin tüketirken aşırıya kaçmaması, gerekirse bir doktora danışması gerekir. Gereğinden çok fazla tüketimi, bağırsaklarda soruna yol açabilir. Bu yüzden tavsiye edilen miktar kadar tüketilmelidir.
Bilindiği üzere bamya tohumunun kesinleşmiş genel bir zararı bulunmamaktadır. Bununla birlikte her gıdada olduğu gibi tüketilirken dikkat edilmesi gereken unsurlar bulunur. Bunların başında aşırıya kaçılmaması gelir. Tavsiye edilenden fazla bamya tohumu tüketilmesi, beraberinde sorunlar getirebilir.
Bamya tohumlarının yapıları itibariyle yutarken boğaza kaçma ihtimalleri de göz önünde bulundurulmalıdır. Bu durumda boğulma gibi istenmeyen durumlar yaşanabilir. Bunu önlemek adına direkt yutamayan kişiler, alternatif tüketim yollarına yönelmelidir.
Lif oranının fazla olması göz önüne alınırsa fazla tüketimi sindirim sisteminde soruna yol açabilir. Bu yüzden bu tohum tüketilirken mutlaka önerilen miktara göre tüketilmesi gerekir.
Fruktanlar bamya tohumunda yüksek miktarda bulunmaktadır. İrritabl bağırsak sendromuna sahip olanlar, yüksek fruktan içeriği nedeniyle bamya tohumu kullanmamalıdırlar. Bu içerik, bu sendroma sahip kişiler için bağırsak problemlerini arttırabilir.
Bu tohumun tüketimi, şeker hastalığı için kullanılan bazı ilaçların emilimini engelleyebilir. Bu yüzden düzenli ilaç kullanımındaki kişilerin kullanmadan önce dikkatli olması, danışması gerekir.
İçerdiği yüksek miktardaki oksalat, fazla tüketimi halinde böbrek taşına yol açabilmektedir. Oksalat oranı yüksek gıdalar, böbrek taşı oluşumuna neden olabilir.
Bamyanın yüksek K vitamini içeriği, kan inceltici ilaçlarla etkileşime girdiğinde sorun doğurabilmektedir. K vitamini, kanın pıhtılaşmasını sağlar. Kan sulandırıcı ilaç kullananların, bamya tohumunu diyetlerine eklemeden önce doktorlarına danışması gerekir.
Alerjik bünyeye sahip kişiler, tüketim konusunda dikkatli olmalıdırlar. Tüketim sonrası nefes almada zorluk, kızarma, boğaz bölgesinde kaşıntı ve karıncalanma, burun tıkanıklığı gibi semptomlar gösterenler bir sağlık kuruluşuna başvurması ve bamya tohumu tüketimi konusunda dikkatli olması gerekir.
Bamya tohumu kilo yapmaz; aksine kilo vermeye yardımcı olur. Zengin lif içeriği sindirim sistemini destekler ve vücudu düzene sokar. Bu da kilo vermek isteyen kişilere yardımcı olmasını sağlar. Ödem atıcı ve idrar söktürücü etkisi de yağ yakımının hızlandırılmasında etkilidir. Bu tohumun kalorisi yüksek değildir. Diyetisyeninizin de onayıyla rahatça diyet listenize ekleyebilirsiniz.