04 Mayıs 2024 Cumartesi
News
Tavuk barınaklarının ekonomik üretim ve işletmecilik için uygun planlanması ve yerleşimi önemlidir. Bunun içinde planlama aşamasında aşağıdaki faktörlerin dikkate alınması gereklidir
Kümesin yapılacağı yerde yeterli ve uygun kalitede su bulunmalıdır.
İşletmenin çevre ile bağlantısı uygun ve yolu iyi olmalıdır.
İşletmenin elektrik ve telefon bağlantısı bulunmalıdır.
Arazinin topoğrafik durumu uygun olmalıdır
Toprak gözenekli ve hafif meyilli olmalıdır.
Yapıya başlamadan önce işletmeci, ilave masraflara ve birbirini izleyecek sıkıntılara neden olacak planlama hatalarından sakınmalıdır. Bunun için yetiştirme yönüne, barınak tipine, yapı şekline ve yatırımın büyüklüğüne karar vermelidir. Sonra yapının taslağı çıkarılmalı, en ekonomik üretim için ihtiyaç duyulacak ekipmanlar seçilmelidir.
Tabii bir rüzgar kırıcı (tepe, bayır ve ağaçlar) mevcut değilse, rüzgara karşı koruma, ağaçlandırma veya diğer binaların uygun şekilde yerleştirilmesiyle sağlanabilir.
Tavuk çiftliğinin yerleşim planında, genelde ön taraf yola doğru ayarlanmalı, rüzgar yönü ve direkt güneş ışığı dikkate alınmalıdır.
Kümesler ve binalar yangın halinde ateşin bir binadan diğerine kolayca sıçrayamayacağı şekilde, birbirinden yeterince uzakta olmalıdır
İşletmenin giriş birimi için dikkatli bir düzenleme yapılmalı, açıkta istenmeyen görüntüler bulunmamalıdır.
Planlama, işletmenin kolayca büyütülebilmesine uygun yapılmalıdır.
Bugün tavuk kümeslerinin çoğu klasik bir özellik gösterir. Hava akımının serbest hareket edebildiği, tabi havalandırmanın yapıldığı bir kümeste uygun bir çevre sağlanacaksa belirli ihtiyaçların da karşılanması gerekir.
Sonradan çeşitli güçlüklerle karşılaşılmaması için kümes yapılırken aşağıdaki hususların dikkate alınması gerekir:
Kümes Genişliği: Uygun kümes genişliği 10-12 m kadardır.
Kümes Uzunluğu: Kümesler herhangi bir uzunlukta yapılabilirler. Bunu çoğunlukla binanın yapılacağı arazi, kapasite ve havalandırma durumu belirler.
Kümes Yüksekliği: Uygun kümes yüksekliği 2.4 m kadardır. Bu, temelden çatıya kadar olan yüksekliği göstermektedir. Sıcak bölgelerde bu miktar 3 m’ye kadar artırılabilir.
Temel: Kümes binasını yeterince destekleyecek sağlam yapıda bir temel, bina için esastır. İyi bir temel, sağlam yapılı, derin ve suyla teması kesecek ölçüde olmalıdır. Temelin yapımında kullanılacak materyalin çeşidi, temelin istenen özellikte olmasını etkileyecektir.
Zemin: Kümes zemininde; toprak, tahta, beton, tahta ile kaplanmış beton, tuğla, kreosotlu ağaç kaplama, curuf veya bu materyallerin çeşitli kombinasyonları kullanılabilir. Zemin, hastalık kontrol programlarının uygulanabilmesine elverişli olmalıdır. Rutubet geçirmez, çatlaklardan an, fare vb. kemirgenlerin girişini önleyen, kolayca temizlenebilir, sağlam yapıda ve su tutmayan, etkili dezenfeksiyona müsait ve hijyenik özellikte olmalıdır.
Duvarlar: Duvarlar hem çatıya yeterince destek hem de rüzgara karşı yeterince sağlam olmalıdır. Materyal çeşidine ve arzu edilen izolasyon durumuna göre materyal seçiminde ve duvarın yapımında geniş bir varyasyon görülmektedir. Duvar izolasyonu, özellikle soğuk bölgelerde önemlidir.
Açık kümesler, tek tarafı açık ve yabani kuşların girişine engel olacak şekilde kafes tellerle kaplanmış olabileceği gibi, iki tarafı açık ve ihtiyaç duyulduğunda örtülebilecek şekilde perdeli olabilirler. Açık kısmın alanı, iklim şartlarına ve yetiştirilecek hayvanların büyüklüğüne bağlıdır.
Pencere ve Kapılar: Klasik kümeslerde pencereler, hayvanlara ışık ve havalandırma sağlanması açısından önemlidir. Ancak pencereler tek başına ne süre olarak yeterli aydınlatma, ne de yeterli havalandırma sağlayamazlar. Bu ihtiyaçlar ilave aydınlatma ve havalandırma ile kontrol edilmeye çalışılır.
Kapılar, traktör ve benzeri araçların kolaylıkla geçebileceği genişlikte olmalıdır. Çünkü kümes temizlenirken bu araçların içeri girmesi gereklidir.
Çatı: Kümesler çoğunlukla beşik çatı tipinde yapılmaktadır. Çatının duvarlardan çıkıntısı içeriye yağmur akıtmayacak ve güneşli havalarda gölge yapıp sıcaktan koruyacak şekilde olmalıdır. Çatı, yağmur geçirmez olmalı, iyi bir izolasyon sağlamalıdır. Bu amaçla imal edilmiş özel materyaller kullanılarak izolasyon sağlanabilir. Çatı izolasyonu hem yaz hem de kış için önemlidir. Çatı altı boşluğu iyi bir izolasyon yöntemi olabilir. Ancak hava giriş ve emme delikleri ayarlanarak bu çatı boşluğunun yeterli ölçüde havalandırılması sağlanmalıdır.
Kümeslerin Sınıflandırılmaları
Tavuk yetiştiriciliğinde, çeşitli kümes tipleri bulunmaktadır. Bunlar içinden değişik üretim sistemleri için geçerli olabilecek standart bir kümes tipi önermek mümkün değildir. Bu nedenle mevcut şartlarda en iyi barınak sisteminin seçiminde belirli hususların dikkate alınması gerekmektedir.
Bunlar;
Ekstrem sıcaklık, sıcaklık süreleri ve sıcaklıkla ilişkili diğer iklim faktörleri, güneş ışığı miktarı, yağmur,
Enlem derecesi,
Deniz seviyesinden yükseklik,
Büyüklük, yapı materyali, izolasyon derecesi, hayvanların rahatı, ekipmanların seçimi, mekanizasyon derecesi, hayvan yoğunluğu,
Havalandırma,
İşgücü kullanımı ve maliyeti,
Uygulanacak gübre manejmanı,
Sağlık koruma ve hastalık kontrolü,
İşletme verimliliği kontrol programları,
Bölgede servis hizmetlerinin bulunması,
Burada kümes tipleri incelenirken 4 farklı husus esas alınmış ve sınıflandırma bu esaslara göre yapılmıştır.
Bunlar:
Yetiştirme amacına göre kümes tipleri
Yapı şekline göre kümes tipleri
Zemin durumuna göre kümes tipleri
Isıtma şekline göre kümes tipleri
Yetiştirme Amacına Göre Kümes Tipleri:
Yumurta tavukçuluğunda kümesler yetiştirme amacına göre;
Civciv büyütme kümesleri
Piliç büyütme kümesleri
Yumurtlama kümesleri, şeklinde sınıflandırılabilir.
Önceleri civcivler 6-8 haftalık yaşta civciv büyütme kümesinden piliç büyütme kümesine, yaklaşık 20 haftalık yaşta da piliç büyütme kümesinden yumurtlama kümesine nakledilirlerdi. Fakat modern yetiştiricilikte hastalık kontrol programları açısından yumurta yönlü işletmelerde aşağıdaki uygulamalar görülür:
Civciv büyütme kümesleri
Piliç büyütme kümesi olarak ta kullanılan civciv büyütme kümesleri
Civciv büyütme ve piliç büyütme kümesleri
Piliç büyütme ve yumurtlama kümesleri
Civciv büyütme, piliç büyütme ve yumurtlama kümesleri
Yapı Şekline Göre Kümes Tipleri:
Yapı şekline göre kümes tipleri 3 grupta toplanabilir:
Açık kümesler
Bir tarafı açık kümesler
İki tarafı açık kümesler
Yarı kapalı kümesler
Kapalı (çevre kontrollü) kümesler
Zemin Durumuna Göre Kümes Tipleri:
Zemin durumuna göre kümes tipleri aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir:
Altlıklı yer sistemi kümesler
2/3 ızgara sistemi kümesler
Tam ızgara sistemi kümesler
Kafes sistemi kümesler
Meyilli tel tabanlı kümesler
Isıtma Şekline Göre Kümes Tipleri
Kullanılan ısıtma şekline göre kümesler aşağıdaki gibi bir sınıflandırmaya tabi tutulabilir:
Kalorifer sistemli kümesler
Güneş enerjisi ile ısıtılan kümesler
Diğer ısı kaynakları ile ısıtılan kümesler
