İyonlaşma enerjisi bir atom ya da molekülden gaz halinde elektron koparmak için verilmesi gereken enerjidir.Çoğu zaman tek bir kavram olarak düşündüğümüz İ.E aslında moleküller için iki farklı şekilde söz konusudur: Bir molekül elektron verip + yüklü hale geldikten sonra molekül için farklı bir potansiyel enerji kuyusu(potential energy well) söz konusudur. Elbette ki elektronun koparıldığı orbitalin karakterine göre bu enerji diagramının minimum noktası, nötral olanınkinden daha fazla ya da az olacaktır. Örneğin, bağ yapan bir orbitalden elektron alınmış ise Re(katyon)> Re(nötral) olacaktır.
Molekül elektron verdikten sonra geometrisini bir miktar değiştirmekte ve daha düşük enerjili bir hale geçmektedir. İşte iyonlaşma olayı eğer molekül geometrisini deiğiştirmeden sadece elektronun molekülden atılması ile oluyorsa buna Vertical(aynı geometri üzerinde olduğumuz için) İyonlaşma enerjisi denir. Eğer katyonun en düşük enerjili haline doğru bir iyonlaşama ise buna da adiyabatik İ.E denir.
Elektronlar çekirdeklere göre daha hızlı olduğu dikkate alınarak zamanın miktarına göre bu iki tür iyonlaşma enerjisi de görülebilir. Spektroskopi için önemli bir kavram olan Franck-Condon prensibini anlamak için bu iki tür iyonlaşam enerjisi bilinmelidr.