27 Nisan 2024 Cumartesi
News
Bankalar karda, vatandaş kredi peşinde.
Cumhuriyet Halk Partisi Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, ülkemizde bir kesimin geliri artarken büyük bir kesimin yoksullaştığına işaret etti. Enflasyon karşısında işçi, memur, emekli, esnaf hatta sanayicinin ciddi sorunlar yaşadığını ve her gün zamlar ve vergilerle vatandaşın bunaldığını belirten Gürer, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, “Bu can bu tende oldukça faiz sebeptir, enflasyon neticedir. Yılbaşından itibaren hem firmalarımızın hem de vatandaşlarımızın kendi paramıza dönüşü daha da hızlandıracaklarının işaretlerini görüyoruz. Bizim silahımız Nas. Biz bu Nas ile hareket ediyoruz. Bununla hareket ettiğimiz sürece biz başaracağız” öngörülerinin de gerçekleşmediği gibi ters bir döngüye girildiğini belirtti. Bu süreçte kar eden kuruluşların başında bankaların geldiğine dikkat çeken Gürer, “2022 yılının tümünde 433 milyar lirayla kar rekoru kıran bankacılık sektörünün net karı bu yılın ilk beş aylık döneminde de yüzde 44,1 oranında artarak 190 milyar doları aştı. İktidarın seçim ekonomisinin finansmanı için kullandığı kamu bankalarının karı bu dönemde sadece yüzde 9,6 oranında artarken yerli ve yabancı sermayeli özel bankaların karı ise yüzde 58,3 oranında artarak 148,2 milyar liraya kadar çıktı. Bu dönemde bankacılık sektörünün toplam aktifleri yüzde 63,7 oranında, toplam öz kaynakları ise yüzde 58,8 oranında büyüdü” diye konuştu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın tüm dünyada faiz artışı ile ekonomiye müdahale edilirken faiz sebep enflasyon netice diyerek ürettiği ve de “Nas” üzerinden kamuoyuna mesaj verdiği faiz düşürme politikasından seçim sonrası çark edildiğini ifade eden Gürer, “İktidar faizi düşürme sevdasıyla yola çıktı. Eylül 2021’de yüzde 19 seviyesinde iken indirilen politika faizini artırmaya başladı ve daha da çıkarılacağı, 2021 oranını da aşacağı konuşuluyor. Bu yeni yüksek faiz dönemine tüm kesimler yüksek borç rakamlarıyla yakalanması sorunları derinleştiriyor. Faize karşı çıkanlar faizle çözüm ararken “Nas” ise ağızlarına almıyorlar. Cumhurbaşkanı Erdoğan “Neymiş efendim faizleri düşürüyormuşuz. Benden başka bir şey beklemeyin. Bir Müslüman olarak Naslar neyi gerektiriyorsa onu yapmaya devam edeceğim. Hüküm bu.” ifadesi de dünde kaldı ve hüküm Cumhurbaşkanı kararı ile faiz artışına döndü.
KOBİ’lerin bankacılık sektörüne olan kredi borçları bu yılın ilk beş aylık döneminde yüzde 33,4 oranında artarak 2 trilyon 785,7 milyar liraya yükselirken, tarım sektörünün borçları ise yüzde 35,5 oranında artarak 445,8 milyar liraya ulaştı. Borçla ayakta kalmaya çalışan tüm kesimler artan faizlerden de etkileniyor. Kredi almak, döndürmek, geri ödemekte sorun durumuna erdi. Kredi alabilmek ve geri ödemek daha da zorlaştı.” dedi.
CHP Milletvekili Ömer Fethi Gürer, “Vatandaşlar da yeni yüksek faiz dönemine yüksek bir borçlanma eğilimiyle yakalandı. Bankaların kullandırdıkları ihtiyaç kredisi faizlerinin yüzde 40’ı aşması da vatandaşları borçlanmaktan alıkoymuyor. Vatandaşlar son haftalarda özellikle kredi kartlarıyla borçlanıyor. Vatandaşların bankalara ve tüketici finansman şirketlerine olan bireysel kredi (ihtilaç, konut ve taşıt) kredileri ile kredi kartları borçları 23-27 Haziran günleri arasında da 19,3 milyar lira artarak 2 trilyon 211 milyar liraya kadar yükseldi.
Yıl başından bu yana tüketici kredileri 300,8 milyar lira artarak 1 trilyon 420 milyar liraya, kredi kartı borçları ise 337 milyar lira büyüyerek 791 milyar liraya kadar çıktı.
Bankaların büyük bir kısmını varlık yönetim şirketlerine devrettiği zamanında tahsil edilemediği için icra takibine aldıkları vatandaşlardan olan kredi alacakları ise 4,5 milyar liralık artışla 34,7 milyar liraya çıktı. Varlık yönetim şirketlerinin kontrolünde ise 36,6 milyar liralık bir batık tüketici kredisi alacağı bulunuyor. Bu arada vatandaşların TOKİ’ye de 46 milyar liralık taksitli konut borcu bulunuyor. Vatandaşların kredi kartları ve tüketici bireysel kredi borçları nedeniyle bankalara ödediği faiz ise bu yılın ilk beş aylık döneminde 114,6 milyar lirayı buldu. 1 Ocak-7 Temmuz 2023 günleri arasında icra dairelerine yeni gelen dosya sayısı geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 57,8 oranında artarak 7 milyon 671 bine kadar yükseldi. Seçim sonrası başlayan zam ve vergi artışları bu verilere yansıması ile durum giderek daha da ağırlaşacak. Cumhurbaşkanı’nın, ‘fahiş fiyatlar ile mücadele edeceğiz’ ve ‘memur, emekli enflasyona ezdirmeyeceğiz’ ifadeleri de “Nas” gibi boşlukta kalıyor. Çarşı, pazar, market fiyatları uçtu. Kiralık ev fiyatları emekli maaşını nerede ise katladı. Seçim öncesi vaatler yerini kemer değil boğaz sıkma noktasına taşıdı” dedi.
