Ertesi gün hapını ne zaman almalıyım?
Prezervatif yırtıldı, diyafram kaydı, doğum kontrol hapını almayı unuttum ya da korunmadım… Cinsel ilişki esnasında bu gibi aksilikler herkesin başına gelebilir. Sonuçta cinsellik bir bilgisayar programı değil, duygusal bir eylemdir ve doğum kontrolü her zaman akla gelmeyebilir. Fakat istemediğiniz halde hamile kalmak artık kaderiniz değil. Çünkü zamanında alınan ertesi gün hapı, bu tür gebelikler önlenebiliyor.
·Ertesi gün hapı nedir ve ne şekilde etki eder?
Ertesi gün hapı, levonorgestrel hormonu (bir gestajen türü) içeren iki tabletten oluşur. Son derece etkili olan bu hapın neredeyse hiçbir yan etkisi yoktur. (Kısa süre öncesine kadar gestajen ve östrojen hormonlarının karışımından oluşan başka bir karışım kullanılmaktaydı. Ertesi gün hapı düşüğe neden olmaz. Bu hap, kadının adet zamanına bağlı olarak ovülasyonu veya döllenmiş bir yumurta hücresinin ana rahminde yuvalanmasını geciktirir veya önler. Eğer döllenmiş yumurta hücresi ana rahminde zaten yuvalanmış ise ertesi gün hapı etkili değildir. Bu nedenle ertesi gün hapı, istenmeyen bir gebeliğin yarıda kesilmesini sağlayan kürtaj-düşük haplarından tamamen farklıdır.
·Ertesi gün hapını kullanmaya başlamak için ne kadar zamanım var?
Birinci ertesi gün hapı cinsel ilişkiden sonraki 72 saat içerisinde, ikinci hap ise ilk haptan 12 saat sonra alınmalıdır. Önemli: İlk hapın alımında ne kadar gecikilirse, ertesi gün hapının etkisi o kadar azalacaktır. Bu nedenle ertesi gün hapı kullanımına cinsel ilişkiden sonra mümkün olduğunca erken her halükarda 72 saat içerisinde başlamanızı tavsiye ediyoruz. 72 saatlik bu süreyi aştıysanız, cinsel ilişkiden sonraki beş gün içerisinde kullanıldığında gebeliği önleyen ertesi gün (bakır) spiralini doktorunuz veya bir pro familia-doktoru tarafından yerleştirtme olanağınız da vardır.
·Ertesi gün hapının etkisine ne kadar güvenebilirim?
Ertesi gün hapı zamanında alındığında güvenilirlik oranı son derece yüksektir ve yaklaşık on vakanın dokuzunda istenmeyen gebeliği önler. Ertesi gün hapı ne kadar erken alınırsa, etkisi o kadar fazla olacaktır.
·Ertesi gün hapını nereden alabilirim ve fiyatı nedir?
Eczanelerde satılmakta olup ücreti 14 milyon liradır(2006 Ocak satış fiyatıdır, fiyat değişimi mümkündür).
·Ertesi gün hapının yan etkisi var mı ve gerçekten hamile olmadığımdan nasıl emin olabilirim?
Ertesi gün hapının yan etkileri nispeten azdır. Bazı bayanlarda mide bulantısına, daha seyrek vakalarda ise kusmaya, baş ağrısına, göğüste gerilmeye ve baş dönmesine neden olabilir. Ertesi gün hapının gelecekteki doğurganlığınız üzerinde etkisi yoktur. Ertesi gün hapının alınmasından sonra adet kanamaları beklenen tarihte başlayarak düzenli olarak devam eder. Bu tarihte ufak kaymaların olması mümkündür. Fakat adet kanamalarında yedi günden fazla bir gecikme varsa veya kanamanın miktarı büyük ölçüde artmış ya da azalmışsa, bir gebelik testi uygulamanızı ve emin olamıyorsanız bu testi bir hafta sonra tekrarlamanızı tavsiye ediyoruz.
·Ertesi gün hapı ne zaman etki etmez?
– Ertesi gün hapı alımından sonra cinsel ilişkiye korunmadan girilmişse hap etki etmez.
– Sık sık arka arkaya alındığında hapın etkisi azalır.
– Cinsel ilişki ile ilk hapın alınması arasında 72 saatten uzun bir süre varsa, hapın etkisi çok az olacak veya hiçbir etkisi olmayacaktır.
– Hapın alınmasından sonraki üç saat içerisinde kustuysanız, hap alımını belirtilen süre içerisinde tekrarlamanız gereklidir.
·Ertesi gün hapı düzenli korunma yolu olarak da kullanılabilir mi?
Ertesi gün hapı, düzenli korunma yolu olarak kullanıma uygun değildir. Nedeni: Doğum kontrol hapı ve spiral gibi korunma yöntemlerinin etkisi daha fazladır, kısa süre içerisinde sık sık alındığı takdirde ertesi gün hapının etkisi azalmaktadır, uzun süreli kullanımda yan etkisi diğer doğum kontrol araçlarına oranla daha fazladır ve ertesi gün hapı diğer doğum kontrol araçlarından daha pahalıdır.
·Düzenli olarak doğum kontrol hapı kullanıyorsam ertesi gün hapı alabilir miyim?
Evet. Eğer doğum kontrol hapını içmeyi o gün için unuttuysanız veya gün içerisinde kusmuşsanız, cinsel ilişkiden sonra ertesi gün hapını alabilirsiniz.
·Ertesi gün spirali nedir ve ne zaman kullanılır?
Gebeliğin uzun süreli olarak önlenmesini sağlayan normal bakır-spiral, cinsel ilişkiden sonraki beş gün içerisinde yerleştirildiğinde gebeliğe karşı korunma sağlamaktadır.
Ertesi gün hapının alım süresi olan 72 saati aştıysanız, herhangi bir hormonal preparat kullanmak istemiyor ya da kullanamıyorsanız, veya spirali uzun süreli korunma yöntemi olarak seçtiyseniz, doktorunuz veya bir pro familia-doktoru tarafından bakır spiralin yerleştirilmesini sağlayabilirsiniz.
Yüzde 99 oranında etkili olan bu ertesi gün spirali beş gün içerisinde kullanıldığında döllenmeyi veya yumurta hücresinin rahimde yuvalanmasını önlemektedir. (Hormonal spiral, cinsel ilişki sonrası korunma yöntemi olarak uygun değildir.)
·Ertesi gün spiralinin fiyatı nedir?
Spiralin fiyatı 200 milyon liradır (2006 Ocak satış fiyatıdır, fiyat değişimi mümkündür). (Spiral tipine bağlı olarak, bu spiraller vücutta birkaç yıl tutularak düzenli korunma yöntemi olarak da kullanılabilmektedir.) 20 yaşını doldurmamış, yasal sigortalı bayanlarda bu masraflar hastalık sigortası tarafından karşılanmaktadır.