News
News
Güney Kafkas dilleri ya da “Kartveli diller” Latin alfabesinden geliştirilmiş Laz alfabesi kullanılır.
Gürcüce (Gürcücede Kartuli) yaklaşık 20.000ni Gürcistanda yaşar. Gürcücenin bir diyalekti sayılır.
Megrelce (Megrelcede Margaluri) asıl olarak Batı Gürcüstanda Megrelyada ve Abhazyanın doğu kesiminde Gali bölgesinde konuşulur. Bu dili konuşan çok sayıda Abhazya göçmeni bugün Tifliste yaşamaktadır.
Lazca (Lazcada Lazuri) tahminî verilerine göre çoğunluğu Karadeniz kıyısında yaşayan 250.000 kişinin anadilidir. Gürcistanda yaklaşık 30.000[1] kişinin anadili de Lazcadır.
Svanca (Svancada Luşnu) Gürcüstan’ın Svaneti bölgesinde yaklaşık 15.000 kişinin anadilidir.
Adlandırma Sorunu Güney Kafkas Dilleri
Güney Kafkas Dilleri için Kartveli diller de denilmektedir.Ancak buna başta Türkiyeli Lazlar olmak üzere çeşitli dilbilimciler de karşı çıkmaktadırlar.Söz gelimi Laz aydınlarına göre; Gürcü resmi tarih tezleri Lazları ve Megrelleri Gürcüce ve Svanca’nın dâhil olduğu dil ailesi bu milliyetçi görüş tarafından “Kartveluri” yani Gürcü dilleri grubu olarak adlandırılmaktadır.
Lazlara ve dilbilimcilere göre; bir dil ailesi içindeki bir dilin o dil ailesinin adı olamayacağına ilişkin dilbilimsel görüşe karşın bu tez günümüzde de savunulmaya devam etmektedir ve bu asimilasyonist bir çerçeve ile Gürcistan aracılığıyla filolojiye sunulmaktadır. Gerçekte Gürcü resmi ideolojisine bağlı olmayan dilbilimciler adı geçen dilleri bağımsız ve kendi başına bir olduğu konusunda şüphe dahi etmemektedirler.
Gürcü dilbilimciler ise; uzun yıllar önce Megrelce Svanca ve Ana Gürcüce tek bir durumundaydı. Bu ortak dilin adı da “Kartveli dili” yani “Gürcü dili” idi ve süreç içinde dilden çeşitli ayrılmalar oldu. İlk olarak Svanca ayrıldı. Daha sonra da Lazca. Son olarak da Megrelce Gürcüce’den ayrılarak günümüzdeki duruma gelindi.
Uluslarası dilbilimciler Lazların görüş açısını benimsemekle birlikte Acara ve Svan dilleri için aileden birinin adı olan Gürcülerin-Kartvelllerin adını kullanmakta mahsur görmemektedirler.
Güney Kafkasça’nın Kökenleri
Aslında Güney Kafkas dilleri diğer kardeş ve akraba Kafkas dilleriyle ortaklıkları bulunması bu ihtimâli de güçlendirmektedir. Sözgelimi birkaç örnek vermek gerekirse:
Ancak yine de Kafkas dilleri arasındaki benzerlik Türk dilleri düzeyindeki gibi değildir.Daha uzakçadır. Buna rağmen Laz-Megrel-Svan ve Gürcü dilleri arasındaki benzerlik kaçınılmaz düzeyde yakındır. Bu benzerlik ve yakınlık ortak sözcük dağarcığı karşılıklı anlaşmayı sağlamaya yetmemektedir. Yalnızca Zan dili’nin ya da Kolhis dilinin birbirinden ayrılmış iki lehçesi olarak kabul edilen Lazca ve Megrelce hâriç. Lazca ve Megrelce karşılıklı anlaşılır dillerdir.
Acarca ise Müslüman Gürcülerce Acaralarca ve Çveneburilerce konuşulan Gürcüce’nin güneybatı lehçesidir.
