News
News
Nöbetler; uykusuzluk metabolizma hormonal değişiklikler ve psikolojik etkilere bağlı olarak artabilir.
Gebelikte geçirilen ağır epilepsi nöbetleri bebeğe zarar verebilir. Epilepsi krizi doğum sırasında pek sık görülmese de annenin rahat ve düzenli solunum yapamamasına bebeğe az kan gitmesine ve bunun sonucu olarak da oksijensizliğe bağlı bebekte oksijen ve kan alımının azalmasına hatta bebeğin strese girmesine sebep olmaktadır. Konuyla ilgili tüm detayları Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Ayşe Konaç anlattı.
Nöron olarak adlandırılan ve beyinde yer alan sinir hücrelerinin gruplar halinde deşarj olmaları sonucu ortaya çıkan tekrarlayıcı istem dışı davranış ya da kasılmalara epilepsi denir. Epilepsi tanısı için bu durumun tekrarlayıcı olması gereklidir.. Ülkemizde bu hastalık; Sara bazı bölgelerde ise Tutarga olarak da bilinir. Epilepsi Hipokrat döneminden beri bilinmektedir. Araştırmalarda bir kez nöbet geçiren insanların sadece %20–30’unda Epilepsi gelişme riski olduğu saptanmıştır. Epilepsi dünyanın her bölgesinde erkek ve kadında her türlü ırkta yaklaşık 100 kişide bir oranında görülebilen bir hastalıktır.
Hamilelik döneminde Epilepsi
Epilepsili kadın gebe kaldığında “yaklaşık yarısında nöbet sıklığı değişmemesine rağmen” 1/3–1/4 oranında nöbetlerinde artış gözlenmektedir. Gebe kadınlarda vücudun anti epileptik ilaçlara etkisi değişebilmekte ve bu da riski arttırmaktadır. Aynı zamanda Epilepsili gebe kadınlarda vajinal kanama ve sabah bulantıları sık görülür. Nöbetler; uykusuzluk metabolizma hormonal değişiklikler ve psikolojik etkilere bağlı olarak artabilir.
Bebeğe etkileri
Epilepsi tanısı almış kadınların yaklaşık %90’ı sağlıklı bebek doğurur. Normalde anomalili bebek doğurma riski yaklaşık %1–2 iken epilepsili gebelerde bu oran %4–8’e çıkmaktadır. Ayrıca erken doğum ölü doğum gelişme geriliği (gebelik sırasında annenin geçirdiği epilepsi nöbetleri sırasında bebeğe yeterli oksijen sağlanamadığı için) normale göre daha fazla görülür. Birden fazla yüksek dozda ilaç kullanımına bağlı olarak da bazı sorunlar yaşanabilir. Epilepsili bir kadının çocuğunda 1/40 oranında epilepsi görülme riski vardır. Bunun yanında yarık damak dudak kalp anomalileri spina bifida (halk arasında belde açıklık olarak bilinir) yüz ve parmak anomalileri görülebilir. Bu anomaliler cerrahi müdahale ile düzeltilebilir. Ayrıca normal popülasyona göre bu bebeklerde gelişme geriliği ve zeka geriliğinin de biraz daha fazla olabileceği düşünülmektedir.
Gebelikte yapılabilecekler
– Anti epileptik ilaçlar doktorun önerdiği şekilde düzenli olarak kullanılmalıdır.
– Eğer 2 yıldan uzun süredir nöbet geçirilmemiş ise ilacın dozu yavaş yavaş azaltılarak kesilmelidir.
– Gebelik süresince anti epileptik ilaç dozu serum ilaç düzeyi ölçülerek doktor tarafından ayarlanılmalıdır. Özellikle ilk 3 ayda çok dikkatli kullanılmalıdır.
– Gebe kalmadan önce ve kaldıktan sonra folik asit içeren vitaminlerin alınmasının bebeklerdeki sinir sistemi bozukluklarını azalttığı görülmüştür.
– Bunla beraber düzenli beslenme yeterli uyuma düzenli egzersiz alkol sigara kafeinden uzak durulmalı.
– Kullanılan anti epileptiklerin hemen hemen hepsinin doğumsal anomalilere neden olduğu görülmüştür. Ancak bu ilaçları alan gebelerin bebeğinde bu anomaliler görülmez.
– Muayeneleri düzenli aralıklarla yapılmalı ilaç dozları izlenmelidir.
– Ultrasonografi ile takipleri yapılmalı AFP ölçümü kan testleri ve amniosentez yapılmalıdır.
Sezaryen yapılmalı mı?
Epilepsili kadınlar normal doğum yapabilirler. Ancak bazı anti epileptiklere bağlı olarak yeni doğan döneminde kanama görülme riskine karşı hamileliğin son ayında ve bebeklere ilk 24 saatte K vitamini verilmesi önerilmektedir. Doğum sonrası ilaç dozunun yeniden düzenlenmesi gerekmektedir. Ancak doğumun şekli ile ilgili son kararı doğumu takip eden doktor verecektir.
Epileptik nöbet geçiren bir hastaya yapılması ve yapılmaması gerekenler
– Sakin olun hastanın baş ve vücudunu yana çevirin.
– Nöbet sırasında yaralanmasını önleyin. (Başını yere vurmasını yataktan düşmesini önleyin. Çevresindeki kesici ve yaralayıcı cisimleri uzaklaştırın.)
– Yakasını ve varsa sıkı giysilerini gevşetin.
– Eğer bilinçsiz hareketler yapıyorsa sert olmayan hareketlerle engelleyin.
– Nöbet anında neler yaptığını iyice gözleyin ve bunları doktorunuza anlatın.
– Hasta kendine gelene kadar yanından ayrılmayın.
– Mümkünse doktoruna bilgi verin.
– Panik yapmayın.
– Hastayı telaşlandırmayın.
– Ağzını açmak için uğraşmayın dişleri arasına bir şey koymaya çalışmayın.
– Dilin ısırılmasını önemsemeyin.
– Yiyecek-içecek veya ilaç vermeyin.
– Zor kullanarak engel olmayın yatıştırıcı davranışlar içinde olun.
– Yapay solunum ve kalp masajı uygulamayın.
– Uyarıcı olduğu düşünülerek yapılan soğuk su dökme tokat atma ağrı verme gibi hareketler yapmayın.
