Kumul, rüzgar tarafından uçurularak bir yerde yığılan ve toplanan kum yükseltisidir. Kumul oluşumu için, kumun mevcut olması ve çevrede kapalı bir bitkiörtüsünün eksikliği olması gerekir. Bazı çöl kumulları kilometrelerce uzunlukta ve birkaç yüz metre yükseklikte olabilir. Gevşek yapılı kumullar sürekli yer değiştirir. Bazı çöllerde kumulların yer değiştirme hızları yılda 100 m’ye kadar çıkar.
Kumullar dünyaya özgü yüzey şekilleri değildir. Venüs’te, Mars’ta hatta Satürn’ün uydularından Titan’da bile bulunur.