Türkiye’de Rüzgarların Oluşturduğu şekiller

0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu. G. Doğu Anadolu ve d.Anadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar.

Aşındırma şekilleri:

Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken önüne çıkan kayaların alt kısımları içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır. Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur. Bunlara mantarkaya denir.

Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri hızının azaldığı yere kadar taşır. Hızın azaldığı yerlerde biriktirir. Bunlara kumul denir. ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında Sakarya Ovasında Antalya-Serik arasında rastlanır.

TÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER:
Kıyı bölgelerimizde dalga ve akıntılar aşındırma ve biriktirme yaparlar. Genelde dik kıyıların bulunduğu yerlerde aşındırma yaparken sığ kıyılarda biriktirme yaparlar.

Aşındırma şekilleri:

FALEZ: Buna Yalıyar’da denmektir. Dalgalar dik kıyıların alt kısımlarını aşındırırlar.Zamanla üst kısımları çöker. Böylece falezler oluşur. Falez ler ülkemizde en fazla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında görülürler. Karadeniz’de Ordu-Sarp-Sinop-Ereğli Cide-İnebolu arasında görülür.

Marmara bölgesinde; yarımadaların burun kesimlerinde özellikle. Biga yarımadasında Edremit Körfezi kıyılarında Foça Çeşme Datça ve Bodrum’da
Akdeniz bölgesinde; Antalya civarında Alanya-Gazipaşa Mersin-Silifke arasında dik falezler görülür.

Biriktirme şekilleri:

PLAJLAR (KUMSALLAR): Derin olmayan kıyılarda dalgaların ileri geri hareketi ve kumların birikmesi sonucunda oluşmaktadır. Genelde deltaların önünde geniş plajlar oluşur.

KIYI OKU: Kıyı önünde birikme sonucunda oluşan ve denize doğru çıkıntı yapan şekillere denir.

LAGÜN (DENİZ KULAĞI): Koy ve körfezlerin önünün kıyı okları ile kapanması sonucu oluşurlar. B ve K çekmece gölleri Çukurova’da Karataş gölü lagünlere örnektir.

TOMBOLO: Kıyıya yakın bir adanın kıyı setleri ile ana karaya bağlanmaları sonucu tombolo oluşur. Örnek: Kapıdağ yarımadası.

TÜRKİYE’DE YER GÖÇMELERİ VE YER KAYMALARI:
Doğal dengesi bozulmuş eğimli yamaçlarda oluşan yer göçme ve kaymalarına kütle hareketleri denir.

HEYELAN;
Toprakla birlikte anakayanın da yamaçlar boyunca hareket etmesidir. Heyelanı oluşturan en önemli faktörler;
– Tabaların eğimi ve doğrultusu
– Yağış ( Su)
– Kaya ve toprağın cinsidir.

Türkiye’de heyelan olayı en fazla Karadeniz bölgesinde görülür. Sebebi; eğimin fazla olması yağışın fazlalığı ve killi toprakların yaygınlığıdır. Örnek: Trabzon’da Çatak heyelanında 64 kişi ölmüştür.
Ayrıca: Tuz ve jips içeren bazı tortul tabakaların bulunduğu yerlerde de heyelan görülebilir. Ör: Oltu İspir Su şehri dolaylarında görülür.
Heyelan set gölü: Heyelandan kopan parçaların bir akarsu vadisinin önünü kapatması sonucu oluşan göllere denir.Örnek: Tortum Gülü Zinav gölü Abant gölü Yedigöller ve Sülüklü göl.

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu. G. Doğu Anadolu ve d.Anadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar.

Aşındırma şekilleri:

Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken önüne çıkan kayaların alt kısımları içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır. Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur. Bunlara mantarkaya denir.

Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri hızının azaldığı yere kadar taşır. Hızın azaldığı yerlerde biriktirir. Bunlara kumul denir. ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında Sakarya Ovasında Antalya-Serik arasında rastlanır.

TÜRKİYE’DE DALGA VE AKINTILARIN OLUŞTURDUĞU ŞEKİLLER:
Kıyı bölgelerimizde dalga ve akıntılar aşındırma ve biriktirme yaparlar. Genelde dik kıyıların bulunduğu yerlerde aşındırma yaparken sığ kıyılarda biriktirme yaparlar.
Aşındırma şekilleri:

FALEZ: Buna Yalıyar’da denmektir. Dalgalar dik kıyıların alt kısımlarını aşındırırlar.Zamanla üst kısımları çöker. Böylece falezler oluşur. Falez ler ülkemizde en fazla Karadeniz ve Akdeniz kıyılarında görülürler. Karadeniz’de Ordu-Sarp-Sinop-

Ereğli Cide-İnebolu arasında görülür.
Marmara bölgesinde; yarımadaların burun kesimlerinde özellikle. Biga yarımadasında

Edremit Körfezi kıyılarında Foça Çeşme Datça ve Bodrum’da
Akdeniz bölgesinde; Antalya civarında Alanya-Gazipaşa Mersin-Silifke arasında dik falezler görülür.

Biriktirme şekilleri:

PLAJLAR (KUMSALLAR): Derin olmayan kıyılarda dalgaların ileri geri hareketi ve kumların birikmesi sonucunda oluşmaktadır. Genelde deltaların önünde geniş plajlar oluşur.

KIYI OKU: Kıyı önünde birikme sonucunda oluşan ve denize doğru çıkıntı yapan şekillere denir.

LAGÜN (DENİZ KULAĞI): Koy ve körfezlerin önünün kıyı okları ile kapanması sonucu oluşurlar. B ve K çekmece gölleri Çukurova’da Karataş gölü lagünlere örnektir.

TOMBOLO: Kıyıya yakın bir adanın kıyı setleri ile ana karaya bağlanmaları sonucu tombolo oluşur. Örnek: Kapıdağ yarımadası.

TÜRKİYE’DE YER GÖÇMELERİ VE YER KAYMALARI:

Doğal dengesi bozulmuş eğimli yamaçlarda oluşan yer göçme ve kaymalarına kütle hareketleri denir.

HEYELAN;
Toprakla birlikte anakayanın da yamaçlar boyunca hareket etmesidir. Heyelanı oluşturan en önemli faktörler;
– Tabaların eğimi ve doğrultusu
– Yağış ( Su)
– Kaya ve toprağın cinsidir.

Türkiye’de heyelan olayı en fazla Karadeniz bölgesinde görülür. Sebebi; eğimin fazla olması yağışın fazlalığı ve killi toprakların yaygınlığıdır. Örnek: Trabzon’da Çatak heyelanında 64 kişi ölmüştür.

Ayrıca: Tuz ve jips içeren bazı tortul tabakaların bulunduğu yerlerde de heyelan görülebilir. Ör: Oltu İspir Su şehri dolaylarında görülür.
Heyelan set gölü: Heyelandan kopan parçaların bir akarsu vadisinin önünü kapatması sonucu oluşan göllere denir.Örnek: Tortum Gülü Zinav gölü Abant gölü Yedigöller ve Sülüklü göl.

Ülkemizde rüzgarlar genelde bitki örtüsünün yağış olduğu İç Anadolu. G. Doğu Anadolu ve d.Anadolu bölgeleri ile delta ovalarında aşındırma ve biriktirme yaparak etkili olurlar.

Aşındırma şekilleri:

Mantarkaya: Rüzgarlar belli bir yöne doğru hareket ederken önüne çıkan kayaların alt kısımları içindeki toz parçalarının da etkisiyle aşındırır. Böylece mantara benzeyen şekiller oluşur. Bunlara mantarkaya denir.

Kumullar: Rüzgarlar aşındığı maddeleri hızının azaldığı yere kadar taşır. Hızın azaldığı yerlerde biriktirir. Bunlara kumul denir. ülkemizde kumullara Çukurova Deltasında Sakarya Ovasında Antalya-Serik arasında rastlanır.

Benzer Yazılar:

Güneşin gerçek Yapısı Nasıl ve Ömrü Ne Kadar? Floransa Nasıl Bir Şehirdir? Güneşin Büyüklüğü Ne Kadardır? Lofoten Maelstromu Nedir? Ross Denizi Topaz Nasıl Kullanılır? Viedma Gölü Coğrafya Biliminin Yararlandığı Diğer Bilim Dalları Balıklı Kaplıca – Yılanlı Çermik Gelgit Toprağın Yapısı Tarih Değiştirme Çizgisi Yeryüzü Şekillleri – Peribacaları Gökkuşağı Deprem Çantasında Neler Bulunur ? Türkiye’de İklim Elemanları Ünlü Coğrafyacılar Temiz Enerji Kaynakları Deprem Eylem Planı Deniz Suyu Niçin Tuzludur Seizma Hareketleri (Depremler) Türkiyede Yerleşmenin Tarihcesi Kıtalara Göre Akarsular Türkiyenin Doğal Güzellikleri Kutuplarda Yaşam Harita Bilgisi Türkiye’de karst topoğrafyası Yıldızların Evrimi İklim Bölgelerine Göre Akarsu Rejimleri Türkiye’de Rüzgarların Oluşturduğu şekiller