Un, su, tuz ve maya ile katkı maddelerini yoğuran, unlu mamüllerin üretimi için gerekli hamuru hazırlayan, teknolojideki makineleri kullanarak hamuru şekillendiren, gramaj ayarını yapan nitelikli kişidir.
GÖREVLER
-Hamur yoğrulacak kazanı hazırlar.(kazanın temizlenmesi, kazandaki suyun miktarı ve ısısının hazırlanması , unun elenerek kazana dökülmesi, una maya ve katkı maddelerini eklemek vb.işler)
-Hamuru yoğurur,tuz ekler, hamura son suyunu verir, hamurun suyu yemesi için bıçaklar, hamurun olgunluğunu kontrol eder,
-Hamuru pişirmeye hazırlar. (Taze hamuru dinlendirir, hamurun gramaja uygun kesilmesini sağlar, hamuru şekillendirir, tava ve paletlere dizilmesini sağlar, ikinci dinlendirme için buhar odasını hazırlar, hamuru dinlendirir, pişirme bölümüne aktarır.)
-Beraber çalıştığı kişiler için iş organizasyonu çalışmaları yapar,
-Mesleki gelişime ilişkin faaliyetlere katılır.
KULLANILAN ALET VE MALZEMELER
Bıçak, Buhar makinesi, Buhar odası, Buzdolabı, Termometre, Fırça, Hamur dinlendirme teknesi (ıslanka), Hamur işleme tezgahı, Hamur örtüsü, Hamur paleti (pasa), İş kıyafeti, Jeneratör, Jilet Kestart, Kontrol terazisi, Maya muhafaza kutusu (mastariye), Ölçü kapları, Spatül, Şekil verme ekipmanı, Tava, Tava arabası, Temizlik küreği, Temizlik süpürgesi, Un eleği, Un küreği, Yoğurma kazanı, Ayçiçek yağı, Çörekotu, Haşhaş, Katkı maddeleri, Çeşitli unlar, Margarin yağı, Maya (pres, hamur mayası), Pekmez, Razmol, Su, Susam, Süt tozu, Şeker, Tava yağı, Tuz (fırınlanmış rafine tuz) , Saç bonesi, Eldiven
MESLEĞİN GEREKTİRDİĞİ ÖZELLİKLER
Hamurkâr olmak isteyenlerin,
-El becerisine sahip,
-El ve parmaklarını ustalıkla kullanabilen,
-El ve gözlerini eşgüdümle kullanabilen,
-Temizlik kurallarına titizlikle uyan,
-Dikkatli, dakik, yaratıcı,
-Bedence güçlü
kimseler olmaları gerekmektedir.
Herhangi bir bulaşıcı hastalığı bulunmak mesleğe girişe engeldir.
ÇALIŞMA ORTAMI VE KOŞULLARI
Hamurkârlar fırınlarda, ekmek fabrikalarında makarna, bisküvi , pasta vb.unlu mamüller üreten işletmelerde görev yaparlar.Çalışma ortamı unlu, kokulu ve gürültülüdür.İş ayakta çalışmayı gerektirir. Özellikle ekmek gibi bir temel gıda maddesi üreten işletmelerde çalışanlar uzun bir mesai ve gerektiğinde tatil günlerinde de çalışma zorunluluğu ile karşı karşıyadır.
ÇALIŞMA ALANLARI VE İŞ BULMA OLANAKLARI
Göçün artışı ile birlikte kent nüfusları hızla artmakta ve bu durum özellikle büyük şehirlerde fırın sayısını ve üretim kapasitesini artırmaktadır. Daha kısa sürede daha çok ekmek üretmek amacıyla fırınlarda makine kullanımı giderek yaygınlaşmaktadır. Özellikle geçmişte ağır bir beden işi olan hamurkârlık mesleği makinelerle yapılmaya başlanmıştır.
Teknolojik gelişmelerin paralelinde üretim kapasitesi artmakta, işgücünden tasarruf sağlanmakta ve hijyen ortamında üretim yapılabilmektedir. Gelecekte, ekmek imalatının, az miktarda ama çok çeşit üreten tezgah fırınları ve toplu imalat yapan bant tipi fırınlar olmak üzere iki ana grupta gerçekleşmesi beklenmektedir.
Mesleğe çırak girişi azalmıştır. Bu ise piyasanın ihtiyaç duyduğu sayı ve nitelikte eleman yetişmesini olumsuz yönde etkilemektedir.
Hamurkârlar başta ekmek olmak üzere unlu mamül türlerinin tamamının üretiminde çalışmaktadırlar. Bu nedenle farklı amaçlarla hamur hazırlama bilgi ve becerisine sahip olmaları gerekmektedir. Bunun yanında, un gibi temel üretim girdilerinde dahi önemli çeşitlenmeler vardır. Günümüzde hazır mayalar kullanılmaktadır. Böylece eskiden yapılan maya hazırlama işi ortadan kalkmıştır. Ayrıca çeşitli katkı maddeleri kullanılmaya başlanmıştır. Üretimde kullanılan tüm malzemeleri ve katkı maddelerini tanımak ve unlu mamüllerin kalite unsurlarını bilmek meslekte başarılı olabilmek için gereklidir. Meslekte edinilen bilgi ve beceriler, bisküvi, makarna ve benzeri unlu mamul (yufka ve türevleri) imalatı gibi çeşitli alanlarda kullanılabilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNİN VERİLDİĞİ YERLER
Mesleğin eğitimi mesleki eğitim merkezlerinde eğitimi verilen Fırıncılık meslek dalı içinde ders konusu olarak verilmektedir.
Ayrıca geleneksel eğitim şekli olan usta çırak ilişkisi şeklinde de bu meslek öğrenilmektedir.
MESLEK EĞİTİMİNE GİRİŞ KOŞULLARI
Fırıncılık çıraklık eğitimine girebilmek için
-En az ilköğretim okulu mezunu olmak,
-14 yaşını tamamlamış olmak,
-Bünyesi ve sağlık durumu mesleğin gerektirdiği işleri yapmaya uygun olmak,
– Eğitim görmek istediği meslekte bir işyeri ile çıraklık sözleşmesi imzalamak gerekmektedir.
EĞİTİMİN SÜRESİ VE İÇERİĞİ
Fırıncılık çıraklık eğitimi ilköğretim okulu mezunları için 2 yıl, lise veya dengi okul mezunları için 1 yıl sürelidir. Eğitim haftanın 5 günü bir işyerinde pratik olarak çalışarak haftanın 1 günü ise Meslek Eğitim Merkezinde teorik dersler alınarak gerçekleştirilir.Eğitim süresince fırıncılık mesleği içinde hamur yoğurma konusunda bilgiler verilir.
MESLEKTE İLERLEME
Fırıncılık meslek dalına ait Kalfalık eğitimini tamamlayanlar bir işyerinde çalışıp 176 saat süreli teorik ustalık eğitimini tamamlamaları sonucunda açılan ustalık sınavını da kazanmaları durumunda 1 yılın sonunda usta unvanını alabilirler.Ustalık belgesi aldıktan sonra 2 hafta usta öğretici kursuna katılarak Usta Öğretici unvanı alırlar.
BURS, KREDİ VE ÜCRET DURUMU
EĞİTİM SÜRESİNCE
Çıraklık eğitimi sırasında işletmeler tarafından asgari ücretin % 30 u oranında ücret ödenmektedir.
EĞİTİM SONRASI
Asgari ücretle işe başlanılmakta olup, ücret kişinin deneyimine ve işyerinin durumuna göre değişiklikler göstermektedir.Genellikle asgari ücretin 2-3 katı civarında ücret alınmaktadır.
DAHA AYRINTILI BİLGİ İÇİN BAŞVURULABİLECEK YERLER
-İlgili işyerleri
-İlgili eğitim kurumları
-Türkiye İş Kurumu Genel Müdürlüğü Ankara Meslek Danışma Merkezi
-Bünyesinde Meslek Danışma Merkezi bulunan Türkiye İş Kurumu İl ve Şube Müdürlükleri.