Küme baş ağrısı, genellikle erkeklerde görülen, çok şiddetli, tek taraflı göz ve şakak ağrılarıdır. Migrenle çok karıştırılır. Hastaların büyük bir bölümü küme baş ağrısını kendi internet araştırmaları sonucunda bulabilmektedir.
Ağrı Nedir?
Çoğunlukla 20 yaş civarı başlar. Yılın belli döneminde genellikle mevsim geçişlerinde- ataklar halinde gelir. Atak dönemleri 15-45 gün kadar sürer, 20-45 dakika kadar süren ataklar olur.
Şiddeti
Yeryüzündeki dayanılmaz ağrılardan biri olduğu söylenebilir. Şakağa sürekli bıçak saplanması, gözün oyulması, kızgın demir sokulması, dağlanması, gözün patlayacak gibi olması, buzdan kama ile oyulması vb. birçok tanımlamalar yapılmaktadır.Ağrının şiddeti o kadar fazladır ki hasta başını duvarlara vurur, cinnet geçirebilir. Bundan dolayı intihar ettiren baş ağrısı Suicidalheadache olarak da adlandırılmaktadır.
Ritmisitesi
Belli bir ritm hemen hepsinde vardır. Yılın belli döneminde, ataklar halinde gelir. Atak dönemleri 15-45 gün kadar sürer. Yıllık ritmin yanı sıra günlük ritmi de vardır.Küme baş ağrısı döneminde hemen her gün,aynı saatlerde, 20 45 dakika kadar süren ataklar olur.
Atak Sırasında Aşırı Terleme
Terleme, küme baş ağrısında çok belirgindir. Ancak hasta ağrısını ifade etmeye yoğunlaştığı için sorulmadıkça terlemeden bahsetmez. Su dökülmüş gibi sırılsıklam yapan, soğuk, sıkıntılı bir terlemedir. Genellikle göğüsten yukarı bölümde ya da ağrılı yüz yarısında olur.
Sıkıntı Huzursuzluk ve Bunalma
Atak sırasında hasta yerinde duramaz. Dolanır, kıvranır, eli başında öne eğik pozisyonda başına elini bastırır, pencereyi açar, kendini balkona atar. Dışarıdan hastayı görenler çinde dayanılmaz bir görüntüdür.
Kusma, İshal, Bulantı Nadiren Görülür
Kusma ishal bulantı gibi migrende sık görülen şikâyetler küme baş ağrısında nadirdir. Küme baş ağrısında otonom sinir sisteminin diğer bulgusu olan terleme daha ön plana çıkar. Sık tuvalete gitme ihtiyacı da olabilir.
Hipertansiyon
Kan basıncı kontrolü otonom sinir sisteminin belirleyici işlevlerindendir. Küme baş ağrısı atağında, bozulan otonom kontrol sonucu kan basıncı değişiklikleri olabilir. Hipertansiyon gelişebilir.
Anlık Ölüm İsteği
Küme baş ağrısı atağı çok şiddetli ağrı ve sıkıntı yaşatır. Atak sırasında anlık ölüm isteği vardır. Neredeyse tüm küme hastaları atak sırasında ölmeyi düşündüklerini söylerler.
Ağrının Alkol Bağlantısı Nedir?
Küme baş ağrısı migrenden farklıdır. Migrendeki stres, yiyecek gibi tetikleyici faktörlerle bağlantısı yoktur. Belli ritmisitede zamanı gelince atak başlar. Tek bir bağlantısı vardır. Alkol!..Öyle ki, atak döneminde alınan bir yudum alkol bile atağı başlatır.
Kadınlarda Küme Baş Ağrısı Olur mu?
Migrende erkek/kadın oranı 1/8dir. Küme baş ağrısında tam tersi olur. Küme baş ağrısı toplumda migrene oranla az yaşandığı ve kadınlarda çok az olduğu için erkek hastalığı olarak bilinir.
Nörolog Dr. Emel Gökmen