News
News
“Köprü Başı” anlamına gelen Zeugma, Gaziantep’in Nizip İlçesinin Belkıs köyünde bulunan antik bir kenttir.Belkıs, Fırat nehrinin kolay geçilen bir noktasında yer aldığından, tarihin en eski çağlarından bu yana çok önemli bir geçit yeri olmuş ve tarih boyunca ticaret açısından olduğu kadar, askeri bakımından da her zaman önemini korumuştur.
Doğudaki ve Batıdaki imparatorlukların doğal sınırı olan Fırat Nehri kıyıları,büyük savaşlara sahne olmuştur. Büyük İskender, İran seferine giderken Fırat’ı buradan geçmiş ve Şehir, Helenistik dönemde yeniden imar edilmiştir.
Kommagene Krallığı döneminde dört önemli şehirden birisi olan Zeugma, Roma İmparatorluğu döneminde, Fırat’ı koruyan dört büyük askeri garnizondan biri ve en güneydeki olma özelliğine sahip olmuştur. Roma devrinde şehir çok büyümüş, kültür, sanat ve ticari alandaki faaliyetleri ile zengin bir yapıya sahip olmuştur. Özellikle M.S. 2. ve 3 yy.’da en parlak devrini geçiren Zeugma, Bizans döneminde eski canlılığını kaybetmeye başlamış ve sonunda İslam akınlarına dayanamayarak önemini yitirmiştir. Zeugma, özellikle Roma döneminde, sanat alanında çok ilerlemiş, zengin villaları süsleyen mozaik döşemeler dünya örnekleri ile yarışır hale gelmiştir. Diğer taraftan Şehir, Palmyra etkisi ile mezar heykeltraşlığı sanatında dailerleyerek kendine özgü tipler ortaya koymuştur.
Tarihte Zeugma sonra da Belkıs olarak anılan bu yörenin Belkıs ismini nereden aldığı belli değildir. Araştırıldığında, Belkıs adlı yerleşme yerlerinin arkeoloji literatürüne pek de yabancı olmadığı görülmekte olup, ilk akla geleni ise, Pamphylia’daki Aspendos antik kenti yanına kurulmuş olan “Belkıs ” köyüdür. Aynı şekilde Kyzikos antik kentinin yakınındaki köyün adının da Belkıs olduğu , ayrıca Ege Bölgesi’nde de bazı antik kentlerin yakınlarında “Belkıs” adlı köyler bulunduğu öğrenilmiştir. Nizip’in Belkıs köyü yanında ise, Zeugma antik kenti yer almaktadır.Antik kentlerle Belkıs adlı köylerin ilişkisini anlamak için yapılan araştırmalarda, dini anlatılarda , Hz. Süleyman ile görüştüğü ve sonra ona tabi olduğu belirtilen Saba Melikesi Belkıs’ın ülkesinin, düzenli planlı, güzel ve görkemli yapılarla süslü çok bayındır bir ülke olduğundan söz edildiği öğrenilmiştir.
