1924-1938 Dönemi Ekonomi Politikaları

1924-1938 Dönemi Ekonomi Politikaları

ABONE OL
Mayıs 28, 2023 07:59
1924-1938 Dönemi Ekonomi Politikaları
0

BEĞENDİM

ABONE OL

Türkiye Cumhuriyeti dönemi, başlangıçta İttihat ve Terakki ile Teşebbüs-i Şahsi ve Adem-i Merkeziyet düşüncesi arasında denge arayışları içindedir. Kuruluş yıllarında pür devletçi bir ekonomik model yerine devlet ağırlıklı bir karma ekonomi modelinin uygulanmasına çalışılmıştır (Yayla,1998:57).

Türkiye Cumhuriyetinin temel politikalarının belirlenmesinde etkili olan İzmir İktisat Kongresinden sonra Yurt Sanayiini ve ticaretini geliştirmeyi amaçlayan, özel girişime öncelik veren, onu koruyan, mülkiyet hakkına saygılı bir ekonomik düzeni yasal çerçevesi ve kurumlarıyla oluşturmak (Çavdar,1997:203). İktisadi olarak benimsenen ağırlıklı yapı “liberal bir ekonomi” modelidir, ancak ülke birikimleri buna elvermemiş; dünya ekonomik bunalımının da etkisiyle sonraki yıllar gittikçe ağırlaşan siyasi ve ekonomik devletçilik egemen olmuştur (Eriş, 1999:71).

Türkiye’de devlet güdümlü ekonominin, Okyar'( 1996: 40) ın deyimiyle kumanda ekonomisinin yerleşmesine yol açan başlıca olay, 1930’lu yıllarda dünya iktisat buhranının Türk ekonomisi üzerindeki ters etkilerini gidermek ve teknolojide zayıf kalmış özel sektörün, ekonomiyi hareketlendirmek gücünü tamamlamak teşebbüsü oldu. Fakat devletçiliği kurmak ekonomimizin belli başlı sahalarında kapsamlı devlet müdahalelerini gerektirdi.

Politik ve ekonomik devletçiliğin iktidarın tekelleşmesine yol açması, toplumda devamlı surette antidemokratik yapılanmayı teşvik etmiş ve demokratikleşmeyi geciktirmiştir. Ekonomik devletçilik aynı zamanda Osmanlıdan miras kalan siyasal kapıkulu geleneğinin sürdürülmesini sağlamış, cemaat toplumundan bireyleşmeye geçmeyi de geciktirmiştir (Akalın, 1996:89-90).

Çok kaba hatlarıyla 1938 e gelindiğinde Türkiye’deki imalat sektörünün %50 den fazlasının kamu sektöründe bulunmaktadır (Mardin, 2000:229). Bugün Türkiye’de devletin kayıtlı ekonomi içindeki payının %60 olduğunu söyleyebiliriz (Akalın,1996:86).

Refah devleti uygulamalarının Türkiye gibi geri kalmış ülkelerdeki yansıması olan devlet kapitalizmi, devlet eliyle özel sektörün oluşması ve güçlenmesini hedeflerken korumacı politikalarla sırtını devlete dayayan, sürekli devletin kaynaklarıyla beslenerek ayakta duran zayıf bir özel sektörün gelişmesine neden olmuş; diğer yandan yerli ekonomiyi güçlendirmek adına yabancı sermayenin girişini engelleyerek tüketicinin tercih hakkını engellemiştir. Buna karşılık özel sektöre öncülük ederek kalkınmanın lokomotifi olmayı arzu eden devletin ekonomik genişlemesi sürekli artmıştır.

Özel sektörün açığını kapatmak amacıyla başlanan ekonomik faaliyetler aynı zamanda devletten iş bekleyen kişiler için kazanç kapısı olmuş; sürekli şişirilen kadrolar verimsizliğe yol açtığı gibi devlet baba anlayışının kökleşmesine de neden olmuştur. Böyle bir anlayış “ben sizin yerinize düşünür ve yaparım” yaklaşımı ve toplum açısından da sırtını devlete dayama, tembellik ve uyuşukluk sonucunu doğurmuş; girişimciliği yok etmiştir.

Adana escort Ankara escort izmir escort aliağa escort balçova escort bayındır escort bayraklı escort bergama escort beydağ escort bornova escort buca escort çeşme escort çiğli escort dikili escort foça escort gaziemir escort güzelbahçe escort karabağlar escort karaburun escort karşıyaka escort kemalpaşa escort kiraz escort kınık escort konak escort menderes escort menemen escort narlıdere escort ödemiş escort seferihisar escort selçuk escort tire escort torbalı escort urla escort bostanlı escort mavişehir escort alsancak escort üçyol escort bursa escort altınşehir escort gemlik escort görükle escort gürsu escort inegöl escort kestel escort mudanya escort nilüfer escort orhangazi escort soğanlı escort yıldırım escort antalya escort akseki escort aksu escort belek escort demre escort döşemealtı escort elmalı escort finike escort gazipaşa escort gündoğmuş escort ibradı escort kaş escort kemer escort kepez escort konyaaltı escort korkuteli escort kumluca escort lara escort manavgat escort muratpaşa escort serik escort alanya escort Eskişehir escort Gaziantep escort İstanbul escort Nişantaşı escort Şerifali escort Maltepe escort Sancaktepe escort Eyüpsultan escort Şişli escort Kayaşehir escort Büyükçekmece escort Beşiktaş escort Mecidiyeköy escort Zeytinburnu escort Sarıyer escort Bayrampaşa escort Fulya escort Beyoğlu escort Başakşehir escort Tuzla escort Beylikdüzü escort Pendik escort Bağcılar escort Ümraniye escort Üsküdar escort Esenyurt escort Küçükçekmece escort Esenler escort Güngören escort Kurtköy escort Bahçelievler escort Sultanbeyli escort Ataşehir escort Kağıthane escort Fatih escort Çekmeköy escort Çatalca escort Bakırköy escort Kadıköy escort Avcılar escort Beykoz escort Kartal escort şirinevler escort Kayseri escort Kocaeli escort Gebze escort İzmit escort Malatya escort Manisa escort Mersin escort Muğla escort Bodrum escort Milas escort Dalaman escort Marmaris escort Fethiye escort Datça escort Samsun escort Atakum escort İlkadım escort Aydın escort Bolu escort Denizli escort Diyarbakır escort Düzce escort Konya escort Kütahya escort Sakarya escort

Bu yazı yorumlara kapatılmıştır.



HIZLI YORUM YAP