MEKİN ŞAHİN
Yerel seçimin sonuçlanmasına çok az kaldı. Daha önce ifade ettiğim gibi seçime halkın ilgisi zayıf. Tüm siyasi partilerde kırılma var.
12 Eylül askeri darbesinin siyasi partiler yasasında, parti genel merkezine tanıdığı yetkinin yarattığı sonuç.
Tüm siyasi parti üyeleri iradeleriyle aday tespi etmek istiyor.
Halkın ilgisiz olduğu ortamda seçime gidiliyor.
Adana'da seçim sonuçları ne olur?
Halk iradesini önceden bilmek zor.
Ancak eldeki verilerle, siyasi partilerin halk içindeki gücüne ve adayın ne kadar kabul gördüğüne bakılarak bir öngörü dile getirilebilir.
Adana'yı siyaset dünyası içindeyim. Cumhuriyet aydını olarak analiz yaparak, sonucu nelerin etkileyeceğini anlatmak istedim.
Siyasi partiler 1980 sonrası halk iradesini yönetmek istiyor.
Anketler halkın yönlendirilmesine en önemli araç.
2023 genel seçim sonuçları bir veri ve önemli ankettir.
2023 14 mayıs genel seçimlerinde Adana halkının, siyasi partilere verdiği destek aşağıdaki tabloda görülmektedir.
AKP %30.28 412.626
CHP % 28.83 396.980
İYİ P. %11.00 149.904
MHP %11.00 149.881
DEM % 9.82 133.761
TİP % 2.30 31.339
Z P. % 2.16 29.489
Y.R.P % 1.80 24.901
B.B.P % 0.94 12.983
MEM.P % 0.79 10.730
DIĞER Yaklaş. 10.000
Türkiye'de mevcut siyasi partiler yukarıdan aşağı kurulmuştur. Bu nedenle çok oynak eksenleri var. İdeolojik perspektif yerine güncel yansımaları politikalarına rehber yapıyorlar.
Bu nedenle halkta örgütlü gücü yoktur.
AKP tarikatları kullanıyor.
CHP Mustafa Kemal şemsiyesi altında.
MHP Türk-İslam algısına tutunuyor.
İYİ parti biraz ordan biraz burdan ama milliyetçi düşünce ekseninde sallanıyor.
DEM Sadece Kürt seçmene hitap ederek, Türkiye partisi olma çabası yok..
Diğerleri, dinci ırkçı söylemler veya sınıfsal özden kopuk sol söylemlerle politika yapıyor.
Tümü halkı ayağa kaldıracak örgütlülükten uzak ve suni varlığı olan örgütler.
Yukarıdan aşağı örgütlü partilerin ortak özelliği merkez yonetimletinin güçlü olmasıdır. Her anlamda doğru yada yanlış karar alır. Kararlarını uygular ve uygulatır. Güçlerini kaybetmek istemezler.
O nedenle milletvekili, belediye başkanı ve meclis üyelerini kendileri belirler.
En önemli iki kriterleri var. Feodal ilişki ve parasal ilişki.
Halka rağmen bu iki kriterle müstesna hariç aday tespiti yapılır.
Bu tespit yüzünden tüm siyasi partilerde ciddi kırılma var.
Partiler arası geçiş her yerden geçen hancı yolcusuna dönüştü.
......................... . ........................
Tersinden başlayalım. Adana'da partiler aday tespitini MYK kararıyla yaptı. Parti tabanlarının iradesi yok sayıldı.
Seçilen adayda parti kamuoyu ve halk tarafından benimsenmedi.
Adana büyük şehirin AKP adayıda CHP adayıda parti tabanında tepki görüyor. Nedeni şu veya bu.
Ama azımsanmayacak tepkiler var.
Hangisi parti kamuoyunun desteğini tam alırsa avantajlı olabilir.
Partiler halkta örgütlü olmadığından adayın halkla kuracağı ilişki öne çıkıyor.
AKP devlet yönetme gücünü ve 2023 yılı seçim galibiyetinin psikolojisini kullanarak, yerel seçimde başarı arayacak.
Ancak 2023 seçimi öncesi başlayan ekonomik krizin halktaki etkileri ciddi dezavantaj olacak.
Fatih Kocaispir bu dezavantajları nasıl yok edecek!
CHP yeniden açıldığı günden itibaren seçimlerde devleti yönetecek gücü elde edemedi. İlk defa seçim işbirliğiyle 2019 yılında en önemli illerin büyük şehir belediye başkanlığını aldı.
Kazanmanın psikolojisi AKP ve AKP hükümetini çökertti.
İYİ partiyle yapılan gevşek ittifak yenilerin katılımıyla dahada gevşekleşti. Cumhurbaşkanlığı seçimleri gevşekliği netleştirdi.
Bu nedenle kazanılacak cumhurbaşkanlığı ve milletvekili seçimi kaybedildi.
Gevşek ittifakta kısa sürede dağıldı. Bu gelişme CHP adına handikap ve dezavantaj yarattı.
İttifak dağıldı.
İYİ parti Türkiye genelinde aday çıkardı.
Handikap ve dezavantajı büyüten ikinci gelişme DEM'in 2019 felsefesi yerine pratik beklentiye dönüş yapması oldu. Kent uzlaşı teorisi ters yüz oldu. DEM Adana'da aday çıkardı.
.. .................................................
AKP adayı Kocaispir Yüreğir ilçesinin CHP adayı Karalar ABŞB başkanı. Verdikleri hizmet, halkla kurdukları ilişki ortada.
Gizleyemezler.
Partili olmayan ve sadece hizmete göre değerlendirme yapan halk bu anlamda karar verir.
Kavganın büyüğü şu: Aile içi kavga!
Kavganın genişliği seçimin sonucunu belirleyecek.
Adaylık öncesi ve sonrası gelişmeler ortada!
............................................... .. ........
2023 14 Mayıs genel seçim sonuçlarına baktığımızda; AKP+MHP+BBP+diğ= 579330
CHP+TİP+diğ= 447.380
İYİ P +dığ= 154.000.
DEM+diğ = 142.000
2023 seçimin geçerli oylarla kullanacağımız veriler.
Bu tabloya göre diğer faktörler Cumhur ittifakının oylarını etkileyerek sonucu değiştirmeli. 70.000 oyun Fatih Kocaispirden koparak, Zeydan Karalar'ı desteklemesi gerekiyor.
Yada DEM yada İYİ partinin kendi adayı yerine CHP adayını desteklemesi gerekiyor.
...................................................
CHP Türkiye genelinde karşı karşıya kaldığı handikap sadece gevşek ittifakın dağılması ve DEM'in kendi adaylarını çıkarması değil.
Asıl handikap kendi içindeki kırılmalar. Değişim iddiasının değişmeyen yöntem ve kriterle köreltilmesidir..
Umutla başlayan iddianın umudun krizine dönüşmesidir.
Adana gerçeğinin Türkiye gerçeğinden farkı yok.....
....................................... ....... ........
Seçim sonucunu potansiyel iki seçmen kümesi belirleyebilir.
Emekliler.
Köylüler.
Tabiki iki seçmen kümesine değmişsen ve örgütlü ilişki kurmuşsan.
...................... ............... ......... ........
2019 yerel seçimlerinde ilçeleri etkileyen büyük şehir belediye başkanları oldu.
2024 yılında ilçe belediye başkanları büyük şehiri etkileyecek.
Adana'da hiç bir partinin ilçe adayı büyük şehir belediye baskanlığı seçimini etkileyecek nitelikte değil.
Ama adaylar kıyaslandığında, merkez üç ilçenin ikisinde AKP, birinde CHP öne çıkıyor. Sonucu İYİ parti, DEM parti adaylarının başarısı belirleyecek.