Sinekler

Çift kanatlı böceklerin ortak ismi olan sinekler ile ilgili genel ve ilginç bilgilerin yer aldığı yazımız. Sinekler nasıl hayvanlardır? Çift kanatlı (Diptera) böceklerin her iki yanında ikişer kanat vardır. Yalnız, bunların ancak ikisiyle uçarlar. İkinci çift kanatları güdük kalmış, denge organı haline gelmiştir. Bu çiftkanatlıların ortak ismi sinektir. Çift kanatlılar yeryüzünün hemen her bölgesine dağılmışlardır. Çoğu sağlık bakımından da, tarım bakımından da zararlı yaratıklardır. Ağızları emmeye elverişli biçimdedir; bununla kan da emerler. Bu takımda karasinek, sivrisinek, et sineği, yeşil leş sineği, sirke sineği, çeçe sineği gibi böcekler bulunur. SİNEĞİN GÖZÜNDE DÖRTBİN GÖZCÜK VAR! Karasineğin yapısı öbür böceklerinkine benzer. Başının önünde iki kısa duyargası bulunur. Gözleri iri, şişkin iki çıkıntı halindedir. Her biri 4.000 gözcükten meydana gelmiştir. Sineğin dudakları birleşerek, bir hortum biçimini almıştır. Bu sayede, hayvan besinini sokarak, emerek alır. Hortumunu emeceği sıvının üzerine koyarak emmeye başlar. Sıvının kıvamı çok koyuysa, önce tükürüğüyle sulandırır, emilebilecek hale getirir, sonra emer. SİNEK NASIL BAŞ AŞAĞI DURABİLİR? Sineğin ayaklarında çengeller, çekmen’ler vardır. Bu sayede, en düz yerlerde bile baş aşağı durabilir, düşmeden rahatça dolaşabilir. Sineğin karnı 8 halkadan meydana gelmiştir. Halkalar erkeklerde daha düz, dişilerde daha şişkincedir. Çünkü, içlerinde yumurtalar vardır. Sinek çöplük, lâğım gibi yerlerde ürer; buralardan her yere dağılır. Böylece insanlara mikrop taşır. SİVRİSİNEK SITMA TAŞIR Sinek gibi, sivrisinek de zararlı bir böcektir. Hele anofel denen türü sıtma mikrobunu insandan insana taşıdığı için, çok zararlıdır. Sivrisineğin vücudu ince-uzun, başı çok küçüktür. İki petek gözü, iki de duyargası vardır. Alt dudakla üst dudak birleşerek, hortum halini almıştır. Hortumun içinde, sert bir iğne bulunur. Sığır, manda gibi kalın derili hayvanların derilerini bile iğnesiyle delip, kanlarını emebilir. Sivrisinek durgun sularda, bataklıklarda yaşar. Kuraklığı, sıcağı hiç sevmez. Gündüzün saklanıp, geceleri ortaya çıkması da bundandır. Yumurtalarını da durgun sulara bırakır. Sivrisineğin yalnız dişisi sokar. Bunlar, kanla iyice doyduktan sonra, güçlükle uçarlar. Erkekler ise, çiçeklerden emdikleri balözleriyle beslenirler. SİVRİSİNEK ÇABUK ÜRER Sivrisinekler büyük bir hızla çoğalırlar. Durgun sulardaki yumurtalar birleşerek, suyun üstünde geniş bir yüzey meydana getirirler. Sivrisinek yumurtaları birkaç saat içinde açılır; içlerinden koca başlı kurtçuklar çıkar. Bunlar, suyun içinde eğik dururlar; böylece, arkalarındaki solunum delikleriyle hava alırlar. SITMA SİVRİSİNEĞİNİ NASIL TANIYABİLİRİZ? Birçok sivrisinek çeşidi vardır. Bunların en tehlikelisi anofel’dir. Çünkü, dişi anofeller sıtma mikrobunu aşılarlar. Anofel, yere konunca, vücudu yere eğik durur. Ayrıca, kanatlarının üzerinde de benekler vardır. Öbür sivrisinek türlerinden bu özellikleriyle ayırt edilebilir. Zararlı hayvanlar oldukları için, sivrisineklerle savaşmak gerekir. Bunun için de, bataklıklar kurutulur; üstü açık su birikintilerine, kuyulara, lâğımlara çeşitli ilâçlar sıkılır.