Dünyada canavar otu kadar toprakta uzun yıllar canlı kalabilme özelliğine sahip, binlerce tohum üretebilen ve bitkisel üretimde önemli verim kayıplarına yol açabilen çok az yabancı ot türü mevcuttur. Canavar otlarının 100’den fazla türü bulunmasına rağmen bunlardan sadece birkaçı ekonomik öneme sahiptir.
Konukçu olarak ise genellikle lahana, domates, ayçiçeği, tütün, baklagiller, havuç, patates, biber, patlıcan, karpuz, kavun vs. gibi kültür bitkilerini seçmektedirler. Gerçek olmayan köklerini, konukçu bitki köklerine sokarak beslenmelerini sağlamaktadırlar. Tohumların toprakta canlılıklarını koruma süresi 2-12 yıldır.
Tohumlar toprakta uygun şartlarda ve kendileri için uygun konukçu bitkisinden salgılanan uyarıcı salgılarını bulduklarında çimlenerek, toprak altında konukçunun köküne enfekte etmektedirler. Onun iletim demetlerine emeçlerini salarak beslenir ve gelişmelerini bu şekilde sağlamaktadırlar.
Mücedelesi
Uzun yıllardır canavar otu konusunda yapılan çalışmalar, sadece tek başına hiç bir mücadele yönteminin canavar otunu kontrol altına alınamadığını göstermektedirler. Bu nedenle canavar otunun sorun olduğu kültür bitkisindeki en uygun mücadele şeklini iyi bilmek gerekir.
1. Bulaşmayı önleme:
Canavar otlarının mücadelesinde dikkat edilmesi gereken en önemli, en kolay ve en ekonomik yöntemdir. Bulaşmayı önlemek için;
Temiz tohumluk ve fide kullanılmalı, sertifikalı tohumlar tercih edilmelidir. İyi yanmış hayvan gübresi kullanılmalıdır.
Toplanan canavar otları kesinlikle tarla içine, kenarlarına bırakılmamalı, sulama kanallarına atılmamalıdır. Bunlar derin çukurlara gömülmeli ya da yakılmalıdır.
Sulama suyunun canavar otu tohumu içermemesine dikkat edilmelidir. Bulaşık alanlarda kullanılan tarımsal alet ve makineler başka bir alanda kullanılmadan önce temizlenmelidir.
Bulaşık alanlarda otlayan hayvanların temiz alanlara girmesi engellenmelidir.
2.
Elle çekme tarlada canavar otu tohum bağlamadan önce yapılmalıdır. Toplanan canavar otları mutlaka yakılmalı ya da derin çukurlara gömülmelidir.
3. Derin sürüm, Toprağın ilk 10 cm derinliğinde yer alan canavar otu tohumlarını daha derinlere gömerek, canavar otu yoğunluğu azaltılır. Derin sürüm yapıldıktan sonra mümkün olduğunca toprak işlemesinden kaçınılmalı ya da işleme yüzeysel yapılmalıdır.
4. Münavebe: Tarlada canavar otu konukçusu olan kültür bitkilerini yetiştirmek canavar otu yoğunluğunu her yıl arttıracaktır. Bu nedenle mısır, buğday ve arpa gibi canavar otunun konukçusu olmayan bitkiler münavebede kullanılmalıdır.
5. Toprağın örtü ile ısıtılması (Solarizasyon) ile elde edilen yüksek sıcaklıkta toprak içerisindeki canavar otu tohumları ölmektedir. Bu uygulama oldukça etkili olup, örtü altı sebze üretiminde kullanılmaktadır.
6.Tuzak bitkiler: Son yıllarda keten, şalgam turpu ve kırmızı mercimek tuzak bitki olarak kullanılmaktadır.
7.Dayanıklı çeşit kullanılmalı: Bu yöntem özellikle ayçiçeği yetiştiricilerinin kullanabileceği bir yöntemdir.
8. Geç ekim
: Bu yöntemin tüm konukçu bitkilerde uygulanması mümkün olmamakla birlikte mercimek ve bakla gibi bitkilerde canavar otu yoğunluğunu azaltmak için kullanılabilen bir yöntemdir.
Bu yöntemde kültür bitkisinin çeşit seçimi oldukça önemlidir. Geç ekim yapılacaksa erken olgunlaşan çeşitler seçilmelidir. Geç ekimin verime olumsuz etkisinin olup olmadığı bilinmeli, olumsuz etkisi yoksa geç ekim tercih edilmelidir.
9. Biyolojik Mücadele: Yapılan araştırmalar sonucunda bir böcek türü olan
Phytomyza orobanchia Canavarotu ile savaşta çok önemli bir biyolojik savaşım etmeni vardır. Bu türün larvalarının canavar otunun tohum ve gövde dokuları içinde beslenerek zarar yapmaktadırlar. Bu sineğin
Orobanche crenata Forsk.’nın tohum kapsüllerinde % 94 oranında zarar meydana getirmektedirler.
10. İlaçlı mücadele: Ülkemizde canavar otlarına karşı ruhsat almış yabancı ot öldüren ilaçlar (herbisitler) bulunmaktadır. Bu herbisitleri kırmızı mercimek, tütün ve ayçiçeğindeki canavar otlarını öldürerek zararlıyı ortadan kaldırmaktadır.
Domateste Canavar Otu İlacı İle Bulaşmayı Önleme
Temiz tohum ve temiz fide kullanılmalıdır. Öncelikle sertifikalı tohum tercih edilmelidir. Sertifikalı tohum kullanılmayacak ise canavar otu ile bulaşık olan tarlalarda yetiştirilen kültür bitkilerinin tohumu kesinlikle kullanılmamalıdır. Fide üretimi yapılacak olan toprağın canavar otu tohumu
mersin escort içermemesine dikkat edilmelidir.
Üretim alanına uygulanacak olan hayvan gübrelerinin iyi yanmış olması gerekmektedir. İyi yanmamış olan gübrelerin içinde canavar otu ve diğer başka yabancı ot tohumlarının bulunabilmektedir.
Bulaşık tarlalardan toplanan canavar otları kesinlikle tarla içine ve kenarlarına bırakılmamalı, sulama kanallarına atılmamalıdır. Toplanan canavar otları derin çukurlara gömülmeli veya yakılmalıdır.
Sulama suyu ile bulaşmanın önlenmesi için canavar otu tohumu içermeyen temiz suların kullanılmasına dikkat edilmelidir. Bu nedenle sulamada drenaj suyu kullanılmamalıdır.