“Zehirli İlaçlarla Dönüş: Yurt Dışına İhraç Edilen Gıdalarda Gizli Tehlike”
DUAYEN HOCA’NIN KALEMİNDEN
ÖNCER ÜNLÜ – BAŞYAZAR Sevgili Okur, Bildiğiniz gibi son dönemde kamuoyunun dikkatini çeken konuların başında gıda ürünlerindeki taklit ve tağşiş geliyor. Tarım ve Orman Bakanlığı, gıdada taklit ve tağşiş yapan firmaları, yaptığı denetimler sonucunda kendi internet sitesinden açıklayarak geç de olsa önemli bir adım atıyor. Bu arada taklit ve tağşiş yapan firmalar akıllanıyor mu? Elbette hayır. Bu sistemde cezayı ödüyorlar ve halkın sağlığıyla yine oynamaya devam ediyorlar. Halkın alım gücünün çok aşağılarda olması dolayısıyla, açıklanan bu firmaların da inanın satışlarında pek azalma olmuyor. Firmaların halk sağlığıyla oynamaması için ağır ve caydırıcı cezalar gerekiyor. Böyle bir ülkede de bunu olması neredeyse olanaksız. Niçin olanaksız? Her yerde ahbap - çavuş ilişkisi olduğu için... Bu konuyla ilgili olarak zaten geçenlerde önemli bir yazı yazmıştım. Okumayanlar bulup okuyabilirler. Şimdi gelelim daha büyük tehlikeye! Büyük tehlikenin gerçekten farkında mısınız ? Ya da kaç kişi farkında ? Bilemiyorum. Tek bildiğim okumayı, araştırmayı sevmeyen, kulaktan dolma bilgilerle yaşantımızı sürdüren bir ülke olarak nüfusun büyük bir yüzdesinin tehlikenin farkında olduğunu sanmıyorum. Ne tehlikesi ? Neyin farkında mıyız ? Diye sorarsanız : Şöyle yanıt vermek durumundayım: Yıllardır, yurt dışına gönderdiğimiz yaş sebze ve meyve ile kuru bakliyatlar da zaman zaman insan sağlığına zarar verecek ilaç kalıntılarının fazlalığı ortaya çıkıyordu. Fakat son üç aydır bu zehirli ilaç kalıntıları neredeyse gönderilen her üründe misliyle çıkmaya başladı. Bunun sonucunda da Avrupa'da aklımıza gelen her ülke ürünleri geri göndermeye başladı. O zaman bilinçli bir tüketici olarak soruyorum, ülkeyi yönetenlere : Özellikle Avrupa Birliği’ne (AB) ihraç edilen ürünlerin standartlara uymadığı gerekçesi ile geri gönderilmeleri , “Acaba bizde durum nedir? " " Bu geri gönderilen ürünlere ne oluyor ?" " İmha mı ediliyor ? " Ya da imha edildi denilip, gizlice iç piyasaya şırınga mı ediliyor ? Avrupa ülkelerinin kabul etmediği sağlıksız ürünleri, " biz mi yiyoruz” sorularının sorulmasına neden oluyor. Olmaz olmaz demeyin. Burası Türkiye. Burada her şeyin olması normal, olmaması zaten anormaldir.İtalya'da Türkiye'den gelen kuru incirlerde güvenli limitin yaklaşık 12 katı " Otratoksin A ve Mikotoksin " tespit ederek geri gönderdi.
İspanya, yine ülkemizden gelen kuru incirlerde izin verilen limitin 48,75 katı oranında " Otratoksin A " tespit ederek inciri geri gönderdi. Fransa, İtalya ve İspanya gibi sınırda yaptığı denetimlerde kuru incirlerde " Aflatoksinler " tespit ederek ürünlerin riskli olduğunu belirterek, geri gönderdi. Romanya'daki yetkililer Romen iç piyasasını denetlerken, ülkemizden gelen domateslerde " Pestisit " buldular hem de kullanılacak oranın 34 katı fazlası. Romanya ithal ettikleri tüm domatesleri iç pazardan toplayıp imha ettiklerini söyledi. Yine Bulgaristan, ülkemizden gelen limonlarda sınırda yaptığı kontrollerde yüksek miktarda " Phosmet " bulduğunu söyleyerek limonları sınırdan geri gönderdi. Buraya şu açıklamayı düşmeliyim; " Phosmet " ilacı 2022 yılından beri AB ülkelerinde yasaklandı ve kullanılmıyor. Bakanlığımızın sitesinde ise kullanılabilir ibaresi var. Yine kuru incir ! Bu defa ülke Almanya. Piyasa denetimlerinde toplayıp imha etmiş. İncirin içinde çok yüksek miktarda " Okratoksin A " varmış. Kullanılması gereken miktarın 8 katı kullanılmış. Ayrıca yine Almanya aynı gerekçeyle mandalinaları da geri gönderiyor. Hırvatistan, domateste " Pestisit " buluyor geri gönderiyor, Slovenya, yeşil mercimekte " Kurşun " bulmuş geri göndermiş ve yine kuru incir. Bu defa gönderen Hollanda. Norveç, sınır kontrolünde ülkemizden giden kabuklu susam tohumlarında " Salmonella " bularak ürünü geri iade etti. Sırada Polonya var. Türkiye'den ithal ettiği köpek mamalarında " Salmonella " tespit ediyor ve ürünü sınırdan geri çeviriyor. Yine İtalya'ya ihraç edilmek istenen antep fıstıklarında da izin verile limitlerin 3 katı üzerinde " Aflatoksin " tespit edildi Say say bitmiyor... Fransa, Türkiye'den gönderilen tonlarca ağırlıktaki pizza kutularında kurşun ve ftalat ( kanserojen madde )kalıntısı bulunduğunu duyurdu. Söz konusu ürünler, sağlığa zararlı olduğu için sınırdan geri çevrildi. Rusya, çeşitli tarihlerde biber, domates, mandalina, portakal ve limonu geri gönderiyor, kardeş ülke dediğimiz Azerbaycan'da 64 ton biberi hastalıklı diye sınırdan geri çeviriyor. Slovakya ise 21 Ekim'de ithal edeceği mandalinalarda kabul edilebilir limitin 4,5 katı " Chlorpyrifos-methyl " bulduğu için sınırdan geri çeviriyor. Yine 2024 yılı Mayıs ayında, Rusya ve Ukrayna'dan ithal edilen GDO'lu yaklaşık 41 bin ton mısır ve kanola sahte belgelerle, GDO'suz ürün denilerek Tekirdağ limanından Türkiye iç pazarına sokuldu. Acaba bu olayı kaç kişi duydu ? Ya da biliyor ? GDO'lu bu ürünler daha sonra ülkemizde yem, nişasta, glikoz, margarin üretiminde kullanıldılar. Bizler de afiyetle yedik ya da yiyoruz. Yine son iki yılda geri gönderilen ürünler arasında asma yaprağı, kabak, ayva, sumak, kimyon, kırmızı toz biber, kuru kayısı, haşhaş tohumu, keçi boynuzu zamkı gb. bir çok değişken ürün var. Sevgili Okur, Tarım ve Orman Bakanlığı, maalesef ihraç edilen gıda maddelerinin ne olduğunu, ne olacağını, kesinlikle açıklamıyor her zamanki gibi. Ben bu bilgileri, Avrupa Komisyonu'nun gıdayla ilgili bildirimlerinin yapıldığı, veri tabanı " Gıda ve Yem İçin Hızlı Alarm Sistemi " yani kısa adıyla RASFF'den öğrendim. Bakanlık da kısaca diyor ki: " Avrupa sınırından ‘zehirli madde’ denerek geri gönderilen gıdaların kontrol edildi, mevzuata uygun olmayan ürünler imha edildi. Mevzuata uygun olmayan düzeyde pestisit kalıntısı tespiti ya da tavsiye dışı kullanım belirlenmesi halinde üretici ve gıda işletmelerine idari yaptırım uygulanıyor. Bakanlığın kendi sitesinde bu konularla ilgili neler yapıldığına dair geniş açıklamaları var. Bakanlığa göre her tedbir alınıyormuş, sorun yokmuş. Yok da Niçin bu kadar ürün Avrupa'dan geri dönüyor ? Bize hınçları mı var ? Yoksa Biz Müslümanız diye mi ? Fakat ben bu açıklamaları pek inandırıcı bulmadım. Her şeyi gizli kapaklı yaptıkları için belki doğrudur ama şeffaf değiller.