Proverbs (Atasozleri)

A - 1- Acele işe şeytan karışır. More haste more waste Haste makes waste More haste less speed 2- Acı patlıcanı kırağı çalmaz The worthless ned no protection 3- Aç esner, aşık gerinir. (Davranışlar niyeti gösterir.) Manners betray feelings. 4- Aç it fırını deler. Retaliation is a cure. Retaliation puts an end to bitter pills. 5- Aç tavuk arpa sandığını sayıklar. A hopeful wish comes through in a dream. 6- Adamın (insanın) adı çıkacağına canı çıksın. Give a dog a bad name and hang him. 7- Afiyet olsun demekle deniz suyu içilmez. Compliments do not succeed in all cases. 8- Ağacı kurt, insanı dert yer. Care killed a cat. 9- Ağacın kurdu içinden olur. Decline begins by internal strife. 10- Ağaç yaş iken eğilir. You can't teach an old dog a new trick. 11- Ağlamayan çocuğa meme verilmez. A quiet baby gets no suck. It's the creaking wheel that gets the grease. 12- Ağlarsa anam ağlar, gerisi yalan ağlar. Your mother alone will be wail you. 13- Ahmak adam söz bulamayınca bahse girer. A wager is a fool's argument. 14- Ak akçe kara gün içindir. Keep something for a rainy day. 15- Akıllı köprüyü alıncaya kadar deli dereyi geçer. He who hesitates is lost. 16- Aksilikler hep üst üste gelir. It never rains but pours. - Bakan göze yasak olmaz. A cat may look at a king. - Bakarsan bağ olur, bakmazsan dağ. It is the want of care that makes the field bare. - Bal tutan parmağını yalar. He who has something to do with a big deal will always draw some profit. - Balık baştan kokar, su dipten bulanır. Trouble starts either by senseless leadership or by underground activities. - Bana arkadaşını söyle, sana kim olduğunu söyleyeyim. Tell me with whom thou goest and I'll tell thee what thou doest. - Başa gelen çekilir. What can't be cured must be endured. - Battı balık yan gider. If for penny, in for a pound. - Beterin beteri var. Nothing so bad but might have been worse. - Bıçak yarası geçer, dil yarası geçmez. Words cut more than swords. - Bir çiçekle yaz gelmez. One swallow doesn't bring the summer. - Bir çocuktan bir deliden al haberi. Children and fools speak the truth. - Bir elin nesi var, iki elin sesi var. Many hands make light work. - Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var. A miss is as good as a mile. - Bir mıh nal kurtarır, bir nal bir at kurtarır. A stitch in time saves nine. - Bir pire için yorgan yakar. He that takes revenge at all costs. - Boş fıçı çok langırdar. Empty vessels make the most noise. - Bu deveyi ya güdersin ya da bu diyardan gidersin. When in Rome do as the Romans do. - Bugünkü tavuk yarınki kazdan iyidir. A bird in hand is worth two in the bush. - Bugünün işini yarına bırakma. It is unwise to negotiate what is not in hand. - B - - Bağış eden endaze tutmaz. The generous do not scrutinize. - Bahtın borusu öterse kim olsa oynar. He dances well to whom the fortune pipes. Never put off till tomorrow what you can do today. - C - - Can boğazdan gelir. Good food is the back bone of life. - Can çıkmayınca huy çıkmaz. Habit lasts for a life-time. - Cahil ile bal yeme, yaşdaş ile taş taşı. You do well to accompany somebody about your age. - Cahil ile çıkma yola, getirir başına bin türlü bela. Lack of experience invites trouble. - Canı yanan eşek, attan rahvan olur. Suffering imposes great efforts - Ç- - Çabuk koşan çabuk yorulur. He that runs fast will not run long. - Çalma elin kapısını, çalarlar kapını. Tit for tat. - Çapalı tarlada ayrık türemez. The well-brought up will not become undesirable - D - - Dağda sallanmaz ama zelzele onu sallar Mountains may be removed with eathquakes. - Dağ dağ üstüne olur, ev ev üstüne olmaz. Two households (families) cannot get on in one house. - Dağ dağa kavuşmaz insan insana kavuşur. Friends may always meet but mountains never. - Dağ yürümezse apdal yürür If the mountain will not go to Mohammed, Mohammed will go to the mountain. - Damda pekmezin olsun, sinek Bağdat'tan gelir.. The choice and the loveable lack no suitors. - Damlaya damlaya göl olur. Many a mickle makes a muckle. - Demir tavında dövülür. Strike while the iron is hot. - Denizde balık pazarı olmaz. Charity begins at home. - E - - Ecel gelince başa, baş ağrısı bahane. Death is a debt to pay, the cause is meaningless. - Eğilen baş kesilmez. Better bend than break. A fault confessed is "half-redressed". - Eğilmek kırılmaktan yeğdir. Give in rather than suffer. - Ekmeği yiyen bilmez doğrayan bilir. One that toils feels the burnt. - El yarası geçer, dil yarası geçmez. A broken heart will never be mended. - Elde bir kuş ağaçta bir kuştan yeğdir. A bird in the hand is worth two in the bush. - Erken yatmak, erken kalkmak insanı sağlıklı, zengin ve akıllı yapar. Early to bed and early to rise makes a man healthy, wealthy and wise. - Eski çamlar bardak oldu. Other times, other ways. Let bygones be bygones. - Et tırnaktan ayrılmaz, (Kan bağı herşeyden kuvvetlidir. Blood is thicker than water. - Evi ev eden avrat, yurdu şen eden devlet. A cheerful wife is the joy of life. - Evvela can sonra canan. şebab. (Güzellik gelip geçicidir.) Beauty is but skin deep. - F - - Felek kimine kaftan giydirir, kimine yelek; kimine kavun yedirir, kimine kelek. A man must live according to his destiny. - Fındıkçının terazisi olmaz. A player has no conscience. - Fırsat bir rüzgardır ki bilinmez nereden eser. A chance comes without warning. - Fırtınadan sonra mayna olur. After a storm comes a calm. - Fukarayı bir kahve ile savarsın, zengine ne ikram edem şaşarsın. - G - - Garip kuşun yuvasını Allah yapar. God is the protector of the destitute. - Geceleri su uyur düşman uyamaz. - Geç olsun da güç olmasın. Better late than never. - Gerçek arkadaş kara günde belli olur. A friend in need is a friend indeed. - Geçmişe mazi derler. Let bygones be bygones. - Geveze kişi ya işinden kalır, ya da yolundan. Jabbering causes loss of time and money. - Görünen köy kılavuz istemez. Good wine needs no bush. - Görünüşe aldanmamalı. Appearances are deceptive. - Güle başka isim verseler de yine gül. A rose by another name would smell as sweet. - Gülü seven dikenine katlanır. Who loves the rose should put up with its thorns. - Gün doğmadan neler doğar. It is the unexpected theta always happen. - Güvenme güzelliğine bir sivilce yeter, güvenme malına bir kıvılcım yeter Beauty is but skin deep. - Güzelim diye mağrur olma, tez savar vakti A drenched man does not fear the rain. - H - - Haberdar olan haltetmez. Forewarned is forearmed. - Hacı hacıyı Mekke'de domuz domuzu suvatta tanır. Your haunts decide your acquaintances. - Halep orada ise arşın buradadır. Your achievements elsewhere can be proved here. - Hatasız kul olmaz. Even the best steed sometimes stumbles. - Havlayan köpek ısırmaz. Barking dogs seldom bite. Its bark is worse than his bite. - Haydan gelen huya gider. Easy come, easy go. - Hediye atın dişine bakılmaz. Don't look a gift horse in the mounth. - Her felakette bir hayır vardır. Every cloud has a silver lining. - Her kuşun eti yenmez. One man's meat is another one's poison. - Her sakallıyı deden sanma. All that glitters is not gold. - Herşeyde bir hayır vardır. Every cloud has a silver lining. - Herşeyin fazlası zarar. Enough is as good as a feast. Enough is enough. - Horozu çok olan köyde sabah erken olur. Many cocks spail the broth. - I - - Isını ağırlayan, itine kemik atar. Look after your dog if you want to enjoy your property. - Isıran it dişini göstermez. En evil-doer hides his weapon. The poor are slighted, the rich are courted. - Isırgın ile taharet olmaz. A villian's deed cannot be charity. - Islanmışın yağmurdan korkusu olmaz. Spare the rod and spoil the child. - İ - - İçecek suya çamur atılmaz. Mud not the fountain that giveth drink to thee. -İhtiyaç icadın anasıdır. Necessity is the mother of invention. - İki cambaz aynı ipte oynamaz. Two cunning men will not try to make a dupe of each other. - İlk atan okçudur. A prompt action is the proof of efficiency. - İnsan ikrarı hayvan yuları ile tutulur. Careless talk gives show away. Let not your tongue cut your throat. - İt ulur, birbirini bulur. Birds of a feather flock together. - İti an, çomağı hazırla. Talk of the devil and you see his hoofs. - İtiraf edilmiş bir suç yarı ıslah edilmiş demektir. A fault confessed is half-redressed. - İyi başlamak bitirmenin yarısıdır. A good beginning is half the battle. - İyi dost kara günde belli olur. A friend in need is a friend indeed. - K - - Kabul olunmayacak duaya amin denmez. What is inadmissable meets with deaf ear. - Kaçan balık büşük olur. Praising what is lost makes the remembrance dear. - Karga yavrusunu şahin görür. All his geese are swans. - Kaynayan yağa sinek konmaz. Danger keeps harmful people away. - Kazan kazana dibin kara seninki benden kara demiş. A faulty person should not criticize the other. A pot (should not) call the kettle black. - Kendi düşen ağlamaz. As you make your bed, you'll lie on it. - Kızını dövmeyen dizini döver. - Kişiyi vezir eden de rezil eden de karısıdır. A good wife is a good prize. A cheerful wife is the joy of life. - Komşunun tavuğu komşuya kaz karısı da kız görünürmüş. The apples on the other side of the wall are sweetest. The grass is greener on the other side of the fence. - Korkak bezirgan ne kâr eder ne ziyan. Nothing venture, nothing have. - Korkulu rüya görmektense uyanık yatmak yeğdir. Better be sorry than sure. - Korkunun ecele faydası yoktur. Cowards die many times before their deaths. - Koyun olmayan köyde keçiye Abdurrahman Çelebi derler. Among the blind one-eyed man is king. - Körle yatan şaşı kalkar. The rotten apple injures its neighbours. - Kötü haber tez yayılır. Ill (bad) news travels apace (fast). - Kurdun yavrusu kuzu olmaz. A villian's deed cannot be charity. - M - - Mart kapıdan baktırır, kazma kürek yaktırır. Cast ne'er a clout fill may is out. - Meramın elinden birşey kurtulamaz. Where there's life, there is hope. - Murat insandan, takdir Allah'tan. Man proposes, God disposes. - N - - Ne ekersen onu biçersin. As you sow, so you shall reap. - O - - Olmaya devlet cihanda, bir nefes sıhhat gibi. Health is better than wealth. - P - - Para parayı çeker. Money makes (breeds) money. - Paran çoksa dostun da çok. He that hath a full purse never wanted friend. - Parayı veren düdüğü çalar. Who pays the piper calls the tune. - Perşembenin gelişi çarşambadan belli olur. Coming events cast their shadows before. - S - - Sabreden derviş muradına ermiş. Everything comes to him two waits. - Sakınılan göze çöp batar. What one fears always happen. - Sandıktaki sırtında ambardaki karnında. He has nothing but what you see of him. - Sen elinden geleni yap, gerisini Allah'a bırak. God helps him who helps himself. - Sırçadan evi olan komşuya taş atmaz. Those that live in glass houses should not throw stones. - Son gülen iyi güler. He laughs best who laughs last. - Sona kalan dona kalır. Early bird gets the worm. First come, first served. - Sonu iyi biten herşey iyidir. All is well that ends well. - Söz gümüşse sükut altındır. Speech is silver, but silence is gold. - Su akarken testiyi doldurmalı. Make hay while the sun shines. - Su testisi su yolunda kırılır. The pitcher goes so often to the well that it is broken at last. - Sükut ikrardan gelir. Silence gives consent. - Sütten ağzı yanan yoğurdu üfleyerek yer. Once burnt twice shy. A burnt (bunt) child dreads the fire. - T - - Tereciye tere satılmaz. Don't teach your grandmother to suck eggs. - Temizlik imandan gelir. Cleanliness is next to Godliness- Denize düşen yılana sarılır. A drowning man will catch a strow. - Dereyi görmeden paçaları sıvama Don't cross the bridge before you get there. Don't count your chickens before they are hatched. - Deve bir akçaya , deve bin akçaya. A thing you don't want is dear at any price. - Dilencinin torbası olmaz. Beggar's bags are bottomless. - Dilenciye hıyar vermişler eğri diye beğenmemiş. Beggars cannot (must not) be choosers. - Dinsizin hakkından imansız gelir. Diamond cut diamond. Set a thief to catch a thief. - Y - - Yalancının mumu yatsıya kadar yanar. Cheats never prosper. - Yarası olan gocunur. If the cap fits, wear it. - Ye kürküm ye. Fine feathers make fine birds. - Yumuşak huylu atın çiftesi pek yavuz olur. Still waters run deep. - Yuvarlanan taş yosun tutmaz. Still waters run deep. - Yuvayı dişi kuş yapar. Men make houses, women make homes. - Yüz güzelliği hamamdan eve, öz güzelliği Urum'dan Şam'a. Beauty is but skin deep. - Z  - Zararın neresinden dönülse kârdır. Better lose the saddle than the horse. 17- Alet işler, el öğüner. A bad workman always blames his tools 18- Alma mazlumun ahını, çıkar aheste aheste. Don't make a martyr sigh, you will pay for it by and by. 19- Altın çamura düşmekle değer yitirmez. A rose by another name would smell as sweet. 20- Anlayana sivrisinek saz, anlamayana davul zurna az. A word to the wise in enough. 21- Araba devrildikten sonra yol gösteren çok olur. It is easy to be wise after the event. 22- Arayan mevlasını da bulur, belasını da. He that seeks find. 23- Armut ağacın dibine düşer. What is bred in the bone will never came out of the flesh. 24- Arzular gerçekleşse, çingeneler attan inmezdi. If the wishes were horses, the gypsies would ride them. 25- Aslanın ölüsünden tilkinin dirisi yeğdir. A living dog is better than a dead lion. 26- Ateş olmayan yerden duman çıkmaz. There's no smoke without fire. 27- Ayağını yorganına göre uzat. Cut your coat according to your cloth. 28- Aynasi iştir kişinin lafa bakılmaz. Deeds are fruits, words are but leaves. Actions speak louder than voice. 29- Azı çalan çoğu da çalar. He who will steal the eggs, will steal the hen.