Zerafetin Çiçeği: Kala
Adının gelin çiçeği olmasına şaşmamak lazım. Zarafeti, görkemi, vakur duruşuyla kalalar bahar ve yaz mevsimlerinde hem bahçelerde boy veriyor hem de davetlerde, düğünlerde, özel yemeklerde ambiyansı güzelleştiriyor.
Meksikalı ressam Diego Riveranın fresklerinin renkleri, cesur ve yalın üslubu insanı çarpar ama en çok da kala çiçeklerini resmettiği tabloları
1941de tuvaline yansıttığı El Vendedor De Alcatraces yani Kala Satıcıları tablosu sanat tarihinde önemli yere sahip tablolardan biri
Sanata neden ilham verdiğini anlamak zor değil. Bu sade ama aynı zamanda zarif ve gösterişli çiçek bu ay sayfalarımızı süslüyor.
Tanışma vakti
Latince Calla sp. olarak anılır. Araceae familyasına aittir.
Gelin çiçeği, kala ve yoğurt kepçesi gibi isimlerle anılır.
Çiçekçilikte çok değerli bir bitkidir.
Köksapları oldukça etli, kalın ve zehirlidir.
Yaprakları köksaplarından çıkarak öbekler oluşturur. Koyu yeşil renkli, mızrağa benzer yapıda olup oldukça iridirler.
Kalın sapların üzerinde açan çiçekleri ortalarındaki dilsi uzantılarıyla oldukça ilgi çekicidir.
Oldukça iddialı ve güzel kesme çiçek verirler.
Gelişimleri hızlı değildir.
Bahar ve yaz çiçeğidir.
Çiçeklerini kış aylarına doğru dökerek dinlenme sürecine girer. Ne ister bizden?
Çiçeklenmenin en iyi şekilde gerçekleşebilmesi için bitki yılda bir defa dinlendirilmeli. Bu işlem duruma göre yazın veya kışın yapılabilir. 8 hafta dinlendirme yeterli olur, fazlasında yumru açıkta veya kuru toprakta bekletilirse zarar görür.
Doğrudan güneş ışığı istemez; ancak dolaylı ışıklardan yararlanırlar.
Hava akımlarından korunmalıdır.
Çok fazla soğuk ve sıcak havaya maruz kalan bitki zarar görebilir.
Kışa karşı dayanıklı olmakla beraber aşırı donlarda rizomları (bitkinin toprak altı gövdesi) zarar görür.
Humuslu bahçe topraklarında veya kırmızı killi topraklı bahçelerde daha iyi gelişir. Kalsiyumu oldukça severler, asitli ve alkali topraklarda iyi gelişim gösteremez.
Toprak mutlaka nemli olmalı. Bahar ve yaz boyunca çiçekleri geçene kadar toprağı ıslak tutulmalı, daha sonra suyu azaltılmalıdır.
Suyu çok sever. Yaz veya kış dinlendirmelerinin dışında, toprak ıslaklığını yitirdiği zaman sulanmalı; ancak nemini kaybetmeden önce bu işlemler gerçekleştirilmeli. Özellikle gelişim zamanında sulamasına dikkat edilmelidir.
Kış aylarında soğuk çeşme suyu yerine oda sıcaklığında su ister.
Bitkiye yılda en az bir kere vitamin ve mineral desteği sağlanmalıdır.
Evde yaşamaya kolay adapte olur. Fazla istekleri yoktur; ancak güneş ışığını yeterli düzeyde almazsa dirençsiz kalabilir, bu da çiçek ve yapraklarda sağlıksız görüntüler oluşturur.
Saksı değişimi genellikle sıcak ayların başlangıcı olan mayısta yapılmalıdır.
Kışın -10 °Cden daha soğukların görülmediği yerlerde yumruları kışın sökülmeden kalabilir.
YAZI: PEYZAJ MİMARI RABİ DİLŞAD ŞENGÜN BOZDEMİR
EvBahçe Dergisi Mayıs 2013 Sayısı