Yaz Bahçelerinin Sadık Dostu Çin Gülü

AYNI AİLEDEN OLDUKLARI İÇİN İSİMLERİ ÇOK KARIŞTIRILAN HİBİSCUS AİLESİNİN ÜYELERİNDEN ÇİN GÜLÜYLE TANIŞMAYA NE DERSİNİZ? Aynı aileden oldukları için çok karıştırılır Hibiscus türleri... Kimi Çin gülü der, kimi Japon gülü. Hatta bazen de hatmi çiçeği ile karıştırılır. Her şeyden önce nereden çıktı Japon gülü? Bu yanlış bir tanımlama! Botanik literatürümüzde yanlış yer eden Çin gülünün Latince ismi, Hibiscus rosa sinensis. Anavatanı Çin olan bitkinin çiçeği gülü andırır. Ancak kimi botanikçilerin, ılıman iklim bitkisi olan bu güzel çalının ana vatanının Çin olduğu konusunda bazı kuşkuları var. Yanlışlar dizisinin ikincisine gelelim. Bizde gülhatmi diye bilinen bitkinin Latincesi Alcea rosea. Ülkemizdeki çeşitli yörelerde değişik isimlerle de çağrılıyor: Gülhatmi, Fatmagül, Gülfatma, Fatmacık. Bir de hatmi çalımız var. Hatmi ağacı da diyoruz ona. Anavatanı Suriye olan Hibiscus syriacus. UZUN YOLCULUKLAR Biz bu ay Çin gülünü mercek altına alıyoruz. Yazları kurak geçen Ege ve Akdeniz başta olmak üzere, ılıman bir iklim bitkisidir. Kışların sert geçtiği bölgelerde iç mekan bitkisi olarak da kullanılır. Bu güzel seyyah bitki, Avrupa’ya XVII. yüzyılda gelmiş. Öylesine yolculuklar yaşamış ki, XX. yüzyılın başında kendini Hawai’de bulmuş. Günümüzde 200 türü, melezleme yoluyla 7000 çeşide ulaşmış. Himalaya eteklerinden Polinezya Adaları’na uzanan bir yolculuktan söz ediyoruz. Ünlü Ressam Gaugin, Tahitili kızları, kulak arkalarında bu güzel çiçekle resmetmiş. GÜNDÜZ AÇAR, AKŞAM SOLAR Ülkemizde bodurdan küçük ağaç formuna, katmerlisinden katmersizine onlarca çeşidi bulunuyor. Beyaz, sarı, kırmızı, pembe, turuncu renkleri var. Onca çeşidin ortak özelliği haziran-ekim arası her gün açan ve akşam solan çiçekleri… En büyük sağlık göstergesi, parlak koyu yeşil, ılıman iklimde kışları dökülmeyen yaprakları. Farklı renklerde, gruplar halinde dikildiğinde büyük bahçelerde çok şık durur. Güneydoğuya bakan duvar önleri onlar için uygundur. Dikkat; güneybatı yönünü çok sevmez. MERCEK ALTINDA NERELERDE KULLANILIR? Doğrudan bahçeye dikebilirsiniz. Saksı içinde balkon ve teraslarda kullanabilirsiniz. Her sene toprağını değiştirmeyi unutmayın. NE ZAMAN BUDANMALI? Aynı senenin dalında çiçek vereceğinden (taze sürgünler), soğuklar kesilince bahar aylarında budayabilirsiniz. NASIL BESLEMELİ? Organik çiçekli bitki gübresi verebilirsiniz. NELERİ SEVER? Çok kızgın olmayan güneş, yaz aylarında açık hava, kış aylarında 12 derece ısıya sahip olan kapalı alan, zengin bahçe toprağı. NELERİ SEVMEZ? Aşırı rüzgar ve kuraklık. Gülnar Önay EvBahçe Dergisi Temmuz 2012 Sayısı