Lahananın Süslüsü
Bir lahananın süslenip püslenip bahçenizi şıklaştıracağı aklınıza gelir miydi?
Lahana, brokoli, karnabahar... Sonbahar ve kışın vazgeçilmez, bol vitaminli sebzeleri. Bu tür sebzeler bazılarına pek sevimli gelmese de, onların çok süslü bir kardeşi var. Yenmiyor ama kat kat, kıvrım kıvrım yapraklarıyla bahçelere renk katıyor. Merak mı ettiniz onu? O da sizin bahçenize gelmeye can atıyor.
Süs lahanası kimdir?
- Cruciferae familyasının bir üyesidir.
- Otsu bir bitkidir.
- 10-30 santimetreye kadar boylanabilir.
- Bir merkezden dışarı doğru açılan, sarmal biçimde uzanan, düz kenarlı, ince saçaklı ve derin dişli yapraklı olmak üzere üç çeşidi vardır.
- Yaprakları pembe, mor, lila, sarı, krem, yeşil ve karışık renklerde olabilir.
- Çiçekleri salkım şeklindedir. Dikiminden sonra ilk yıl açmaz. İkinci yılında, yaz sonusonbahar başında gösterir çiçeklerini. Bu çiçekler sarı renklidir. Ancak süs lahanası çiçeğinden çok, yapraklarının güzel görüntüsü için tercih edilir.
- Üretimi tohumla olur. Tohumlar hazirantemmuz aylarında ekilir. Üzerine ince bir kapak atılır. Tohumlar derine gömülmemeli, üzerine sadece hafifçe toprak serpilmelidir. 8- 15 °C’de çimlenir. Tohumlar iç mekânlarda ise son donlardan 4-6 hafta önce yastıklara ekilir. Sonra havaların dona çekmeyeceği dönem gelince, fideler tarhlarda hazırlanmış yerlerine dikilir veya ilkbahar başlarında doğrudan doğruya bahçedeki yerlerine alınır.
- Hazır bitkilerin dikim zamanı ekimkasım aylarıdır. Dikim yaparken aralıkları 25-40 santimetre civarında olması idealdir.
Ne ister sizden?
- Güneşli, aydınlık yerlerden hoşlanır.
- Güneşi sevmesine rağmen serin toprak ister. Toprağı geçirgen olmalıdır. Fazla asitli, fazla kireçli olmayan her toprak yetişmesi için yeterlidir. Fakat hafif asitli topraklarda değmeyin keyfine.
- Sıcaktan hoşlanmayan süs lahanası soğuğa oldukça dayanıklıdır. Yapraklar sıcaklığın 15 °C‘nin altına düşmesi halinde renklenmeye başlar. Minimum sıcaklık -20 °C’dir. Çok düşük ya da yüksek sıcaklıklar, yaprak renklenmesini olumsuz etkiler. Kasım-mart arasında 8-15 °C’deki sıcaklıkta, yapraklar renklenmeye başlar.
- Süs lahanası için en faydalı gübre, kuş gübreleridir. Bitki besini verilecekse sadece gelişim zamanlarında genel amaçlı besin ile yaprak amaçlı besin düşük dozajlarda 20 gün ara ile nöbetleşe verilmelidir. Yapraklarda renklenme başladığında besin takviyesi kesilmelidir.
- Fazla su istemez. Kışın açtığı için, nem ve su ihtiyacını topraktan karşılar. Sulaması ancak toprak yüzeyi kurudukça yapılmalıdır.
- Budanmaya ihtiyacı yoktur ama kuruyan ve sararan dış yapraklar, bitkiden koparılarak uzaklaştırılmalıdır.
Şık sunumların vazgeçilmezi
Süs lahanası masa düzenlemelerinde de sıkça tercih edilen bir bitkidir. Sonbaharda güvey feneri ile bir araya getirerek şık sunumlar hazırlayabilisiniz.
YAZI: PEYZAJ MİMARI RABİ DİLŞAD ŞENGÜN BOZDEMİR
EvBahçe Dergisi Ekim 2012 Sayısı