Bitkileri Çoğaltmanın Tam Zamanı
SEVDİĞİNİZ ÇİÇEKLERİ ÇOĞALTIP, SEVDİKLERİNİZE HEDİYE ETMEYE NE DERSİNİZ?
Bitkileri çoğaltmanın iki yolu vardır: Tohumla üretim ve çelik alarak üretim. Tohumla üretim biraz zahmetlidir ve her zaman istediğiniz sonucu vermeyebilir. Neden derseniz... Örneğin rengini çok sevdiğiniz bir çiçeğin tohumuyla yapacağınız üretimde, aynı renkte çiçek veren bir bitki elde edemeyebilirsiniz. Çünkü genlerinde değişik bir renk bulunabilir. Oysa çelik alma yöntemiyle böyle bir düş kırıklığı yaşamazsınız.
NEDEN TAM ZAMANI?
Çiçek veren bitkiler yaz aylarında güneş ışığından bolca yararlandıkları için hormon düzeyleri en üst noktaya ulaşır. Bu da çeliklerin tutma şansını arttırtır. Sardunya, ortanca ve zakkumdan çelik almak çocuk oyuncağı diyebileceğimiz kadar basit ve bir o kadar da verimlidir. Bu keyifli uğraşa çocuklarınızı da ortak edebilir, kendi üretimleri olan bitkinin gelişmesiyle duyacakları zevke tanıklık edebilirsiniz.
Ortanca
1- Bu senenin, çiçeksiz bir dalından 15 santimetre kesin. Yeşil dallar senenin dalıdır.
2- Yaprakları ayıklayın.
3- Boğumun 3-4 santimetre üstünden torf ve kum karışımına dikin.
4- Sardunya örneğinde olduğu gibi üstünü örtün.
Ortancadan birkaç dalı aynı saksıda çelikleyebilirsiniz. Ekim ayında köklendiğini göreceksiniz. O zaman her kökü eşit oranda, ayrı ayrı saksılara orman toprağı ve bahçe toprağı karışımına geçirebilirsiniz. Kışı atlatmaları için serin ve korunaklı bir ortamda tutun. Toprak çok kuruduğu zaman çok az su verin, aksi takdirde donabilir.
Sardunya
1- Enine gelişen çiçeksiz bir sardunya dalını bir boğum altından (1 santimetre) kesin.
2- Üst kısmından, 7-8 santimetreden fazlasını budayın.
3- Hazırladığınız torf ve kum karışımına 1-1.5 santimetre boğum toprağın altında kalacak şekilde dikin.
4- Yaprakların bir kısmını kesin. Üstte yarısı kesilmiş birkaç yaprak kalmalı. (Yapraklar bitkinin suyunu çekecekleri için köklenmeyi yavaşlatır.)
5- Dalın üstüne, kalan yapraklara değmeyecek bir şekilde, saksıya şeffaf bir naylon geçirin. Yağmur almayacak ve soğuktan korunaklı bir bölgede ‘unutun’! Yapraklanma başladığında örtüyü kaldırabilirsiniz. Gelecek bahara geliştiğini göreceksiniz.
Zakkum
1- Enine gelişen çiçeksiz dallardan 15 santimetre kesin. En üstte yarı yarıya keseceğiniz birkaç yaprak bırakın.
2- Çıplak dalı su dolu bir kaba dalı daldırın. Koyu renk şişe çok iyi sonuç verir, unutmayın.
3- Yosunlanmaması için suya bir parça odun ya da mangal kömürü atabilirsiniz.
4- Gölge ve ışık alan bir ortamda tutun. 3-4 hafta içinde köklenme başlar. Kökler sıkı ve sağlıklı geliştiği zaman ayrı saksılara geçirebilirsiniz. Dikkat! Zakkum zehirli bir sıvı salgılar. Eldiven kullansanız bile işlemden sonra ellerinizi iyice yıkayın.
Neden çiçeksiz dal?
Çiçekler, tohum üretme çabasında olduklarından geliştikleri dalların hormon seviyesini azaltır. Bu da çeliklerin başarı şansını azaltır.
Gülnar Önay
EvBahçe Dergisi Eylül 2012 Sayısı