Erkekler İçin Daha Büyük Tehlike
Halk arasında idrar torbası olarak bilinen mesane, genişleyip daralabilen bir organdır. Mesane kanseri hakkında uyarılar da bulunan Op. Dr. Murat Tolga Gülpınar tehlikeleri anlattı.
Mesane böbreklerin ürettiği idrarın depolandığı organa verilen isimdir. Halk arasında idrar torbası, idrar kesesi olarak da bilinir. Karnın alt kısmında bulunur ve idrar doldukça genişleyip, idrar boşaltıldığında küçülebilen elastik, kas yapısında bir organdır.
Üroloji Uzmanı Op. Dr. Murat Tolga Gülpınar kanser haftası nedeniyle mesane kanseri hakkında bilgilendirmelerde bulunuyor.
Mesane kanseri mesanedeki hücrelerin kontrol edilemez bir şekilde büyümesiyle oluşur. Bu hücreler zamanla bir tümör halini alır. Mesanenin derin tabakalarına ve daha sonra vücudun diğer organlarına yayılma potansiyeli taşır.
Mesane kanseri olduğumu nasıl anlarım? Bulguları nelerdir?
Sadece mesane kanserine özgü bir bulgu yoktur. İdrarda kan gelmesi en sık görülen işaretlerdendir. İdrara çıkma sıklığının artması, idrar yapma zorluğu, ağrılı idrara çıkma ve yanma hissi gibi bulgular da görülebilir. Ancak bu bulgular idrar yolu enfeksiyonu, prostat büyümesi, böbrek taşı gibi hastalıklarda da görülebilen semptomlardır.
Mesane kanseri olma riskini arttıran durumlar nelerdir?
Mesane kanserine yakalanma ihtimalini arttıran bazı faktörler vardır. Bunların bir kısmı bizim elimizde olan ve değiştirebileceğimiz şeyler iken bazıları ise değiştiremeyeceğimiz elimizde olmayan şeylerdir. Bu risk arttırıcı faktörlere sahip olmamız bizim mutlaka mesane kanserine yakalanacağımız anlamına gelmez. Sigara içmek mesane kanseri için en önemli risk faktörüdür. Sigara içen bir kişi mesane kanserine yakalanma ihtimalini 3 kat arttırır.
Meslek olarak kimyasallarla çalışan kimselerde de mesane kanseri riski artabilir. İçme suları ile arseniğe maruz kalmak da bir risk faktörüdür. Gün içerisinde yeterli sıvı tüketen kişilerde ise az sıvı alanlara göre mesane kanseri daha az rastlanılır. Mesane kanseri daha çok erkeklerde ve ilerleyen yaşlarda görülür. 50 yaşın altında görülme sıklığı azdır.
Bazı ırklarda ve coğrafyalarda daha sık saptanır. Ülkemizde de mesane kanseri sık görülen bir kanser türüdür. Ailesinde mesane kanseri olanlar daha fazla mesane kanserine yakalanma riski taşırlar. Bazı kemoterapi ilaçları ve radyoterapiye maruz kalmak, kronik idrar yolu enfeksiyonları, mesane taşı ve kronik sondalı yaşamak da mesane kanseri görülme ihtimalini arttırmaktadır.
Mesane kanserinin tanısı nasıl konulur?
Mesane kanserine işaret edebilecek bulguları olan hastalar mutlaka doktora başvurmalı, doktor tarafından önerilen tetkikleri ve radyolojik incelemeleri yaptırmalıdır. İdrar tahlili ile idrardaki renk değişikliğinin kanama olup olmadığı saptanabilir.
Ultrasonografi çok küçük boyutta olmayan tümörleri gösterebilen, radyasyon içermeyen, hemen her sağlık kurumunda bulunan ve ekonomik bir görüntüleme yöntemidir. Tomografi, manyetik rezonans inceleme ve ürografi ile de tümörler görülebilir.
Mesane tümörü şüphesi olan ancak radyolojik olarak görüntülenemeyen hastalarda idrar sitolojisi denilen idrar içerisine dökülmüş kanser hücrelerini saptayabilen bir patolojik inceleme yapılabilir. Yine bazı tümör belirteçleri idrarda çalışılabilir.
Gerek sitoloji gerekse tümör belirteçleri tümörün olmadığını göstermekte kısmen faydalı testlerdir. Mesane tümörü şüphesi olan hastalar üroloji uzmanı tarafından sistoskopi ile incelenirler. Sistoskopi ucunda kamera olan ince bir tüpün mesaneye ilerletilmesi şeklinde uygulanır. Kamera ile mesanenin içi görüntülenirken bu tüpün içerisinden çalışabilen aletler yardımıyla mesanede saptanan lezyondan biyopsi almak da mümkündür.
Mesane kanserinin çeşitleri nelerdir?
Sistoskopi ile elde edilen biyopside kanserin tipi belli olur. Mesane kanserleri hangi hücre tipinden oluşuyorlarsa o isimle adlandırılırlar. Birçok hücre tipinde mesane kanseri olmakla birlikte en sık ürotelial kanser görülür.
Mesane kanserinde tedavi seçenekleri nelerdir?
Mesane kanseri hastalarının neredeyse tamamı tedavi süreçlerinin bir anında cerrahi tedavi görürler. İlerlememiş mesane kanserleri mesane içerisinden yapılan endoskopik bir girişim ile sadece tümörün kazınması-çıkartılması şeklinde tedavi edilebilirken, ilerlemiş kanserlerde mesanenin tamamen alınması gündeme gelebilir.
Mesane içi ilaçlama tedavisi endoskopik ameliyatlardan sonra uygulanır. Tümörün nüks etmesini ve ilerlemesini önlemeyi amaçlayan bir tedavidir.
İlerlemiş kanserlerde kemoterapi ve radyoterapi tedavileri zaman içinde gündeme gelebilir. Kemoterapi medikal onkolog, radyoterapi ise radyasyon onkoloğu tarafından uygulanır. Hangi tedavi yönteminin seçileceğine karar verirken hastanın yaşı, ömür beklentisi, eşlik eden hastalıklarının varlığı, tedavilerin yan etkileri ve kanserin evresi ve ilerleme eğilimi belirleyici olur.