Ağrılı cinsel ilişki disparoni
Bu durum; cinsel ilişki sırasında vajen girişinde veya derin ilişkide ağrı hissedilmesi durumudur. Tıbbi literatürde “Disparoni (ağrılı birleşme)” olarak geçer.
Disparoni yakınması bir çok kadında bulunmaktadır. İlk ilişkiden itibaren bu yakınması olanların yanı sıra yıllar sonra cinsel ilişkisi ağrılı olmaya başlayan kadınlar da vardır.
Ağrılı ilişkinin nedenleri jinekolojik hastalıklar olabileceği gibi psikolojik de olabilir. Bu yüzden nedenin saptanması için iyi bir jinekolojik muayene gereklidir.
Tanıda cinsel ilişki sırasında ağrının oluştuğu yer de önemlidir.
Yüzeyel disparoni: Ağrının penisin vajene girişi sırasında dış kısımda hissedilmesidir.
Vajen veya vulvanın enfeksiyonları
Vajen girişinin darlığı
Menopoza bağlı vajinal kuruluk ve atrofi (dokunun küçülmesi)
Vajinismus
Kızlık zarının kalın olması
Vajenin kayganlığını sağlayan sekresyonların (salgıların) az olması gibi durumlar yüzeyel disparoniye neden olabilmektedir.
Yüzeyel Disparoni: Vaginaya penisin tam olarak girdikten sonra alt kasık bölgesi veya karında ağrı hissedilmesidir.
Endometriozis
Rahim yumurtalık tüpler veya alt karın bölgesi ile ilişkili hastalıklar derin disparoniye neden olabilmektedir.
Bu iki ağrı çeşidinin ayrılması tanıya yardımcıdır.
Menopozdaki kadınlarda vajen epitelinin sağlamlığını ve kayganlığını sağlayan estrojen hormonu eksikliği nedeni ile disparoni şikayeti olmaktadır. Bu problem menopozal hormon tedavisi ile kolaylıkla düzelebilmektedir. Çünkü menapoz sonrasındaki kadınlara östrojen verilmesi vajina ve klitoristeki kan akımını artırır.
Yaşlanma ve menapoz sonucu en sık karşılaşılan cinsel yakınmalar istek kaybı ağrılı cinsel birleşme cinsel cevabın azalması orgazma ulaşmada zorluk ve genital duyarlığın azalmasıdır. Islanmanın azalması ve duyarlığın bozulması östrojen düzeylerinin düşüklüğü ile ilişkilidir. Testosteron düzeylerinin düşük olması cinsel uyarılma genital duyarlık libido ve orgazmdaki azalma ile birliktedir.
Bütün bu durumların dışında herhangi bir neden saptanamayan disparoni hastaları da bulunmaktadır. Böyle bir durum daha çok kadının bilinç altını etkileyen psikolojik bir durumla ilgilidir. Bu gruptaki hastalar psikolojik danışmanlıkla tedavi edilmelidir.