Nizamülmülk suikasti

Nizamülmülk (1018- 1092) Devlet için kendini adadı. Adil ve güvenilir bir vezir oldu. Atamasını yaptığı Hasan Sabbah`ı onursuz bir şekilde görevden alınca düşman kazandı. Melikşah`ın gazabını üzerine çekti. Sabbah`ın fedailerince suikaste kurban gitti. Büyük Selçuklu Devleti`nin veziri Nizamülmülk, Sultan Alparslan ve Sultan Melikşah`ın yanında devletin kurumsallaşmasını sağlayan en önemli şahsiyettir. 27 Kasım 1072`de Alparslan şehit edilince, oğlu Melikşah`ın tahta çıkmasını sağladı. Melikşah`ın da sultanlığını kabul etmeyenler vardı. Amcaları ayaklandılar. Nizamülmülk, bütün bu karışıklıkları büyük bir ustalıkla düzeltti ve Melikşah`ın sultanlığını meşru hale koydu. Nizamülmülk`ün devletteki nüfuzunu ve Melikşah`a olan yakınlığını çekemeyenler, Melikşah ile veziri Nizamülmülk`ün arasını açmaya çalıştılar. Nizamülmülk`ün oğlunun öldürülmesinden sonra da vezir ve Şah`ın arası iyice açıldı. Nizamülmülk, Ömer Hayyam`ı İsfahan`daki istihbarat görevine getirmek ister; ancak Hayyam bu görevi kabul etmez. Arkadaşı Hasan Sabbah`ın bu göreve getirilmesini tavsiye eder. Sabbah ise göreve geldikten sonra ikinci sayfası eksik olan bir raporla Şah`ın karşısına çıkar. Bu duruma kızan sultan, Sabbah`ın öldürülmesini ister. Sabbah ise ölüm emrinde vezir Nizamülmük`ün parmağı olduğunu düşünür. Ömer Hayyam, ölüm emrinin önüne geçer ve Sabbah, içinde büyük bir kinle Selçuklu topraklarını terk eder. Semerkant`a kaçan Hasan Sabbah`ı ele geçirmek isteyen Melikşah, ülkeyi ele geçirme planları yapar. Melikşah`ın gözde cariyelerinden Terken Hatun`un Semerkant hükümdarı olan yeğeninin esir alındığı haberini yayar. Bu plan Melikşah üzerinde etkili olan Terken Hatun`u ve dolayısıyla da Melikşah`ı kızdırır. Dedikodular ve fitne fesat yüzünden Nizamülmülk ile Melikşah`ın arası iyice açılmıştır. Melikşah, bir gün elçisiyle Nizamülmülk`e ülkeyi sen mi yönetiyorsun ben mi? yazan bir not gönderir. Bu arada Nizamülmülk, cilt kanseridir ve 1 aylık ömrü kalmıştır. Melikşah`ın notuna karşılık olarak ben yönetiyorum, çünkü şimdiye kadar yapılan her şeye ben yardımcı oldum. Tahta çıkmana da ben yardım ettim ve sana o gücü ben verdim. diye bir not gönderir. Bu notu okuyan sultan Melikşah, Nizamülmük`ü öldürtmeye karar verir ve bu iş için azılı düşmanı Hasan Sabbah`ı seçer. Nizamülmülk, hekimi ve dostu Ömer Hayyam ile vedalaşır. Melikşah`a ölmeden birkaç gün önce rüyasında Peygamber Efendimizi gördüğünü ve kendisine Allah senin canını sen istediğin zaman alacak dediğini söyler. Kendisinin de peygambere insanın, ne zaman öleceğini bilmesi çok kötü bir şey, onun için Allah benim canımı sultanımın canından kırk gün evvel alsın. dediğini de ekler. Anlattığına göre, Peygamber efendimiz de onun bu dileğini tamam, Allah senin canını sultandan kırk gün önce alacaktır diyerek onaylar. Melikşah, bu sözlerden sonra açıkça tehdit edildiğini anlar ve boğazı düğümlenir. Yemekten sonra çadırına doğru ilerleyen Nizamülmük, gizemli bir adam tarafından hançerlenerek öldürülür. Cinayeti işleyenin, Hasan Sabbah`ın kurucusu olduğu suikast örgütü haşhaşilerden biri olduğu anlaşılır.