0

BEĞENDİM

ABONE OL

News

0

Çocuklarda İdrar Kaçırma ve İşeme Problemleri

Çocuklarda idrar kaçırma problemi, 5 yaşından büyük çocukların 1 ay içinde 2 geceden daha fazla altına kaçırmaları olarak tanımlanmaktadır. İdrar kaçırma geceleri olabileceği gibi, gündüz uyanıkken ve çocuk hareket halindeyken de yaşanabilir. Ancak gece idrar kaçırma ile gündüz idrar kaçırma sorununun sebepleri ve uygulanacak olan tedaviler birbirinden ayrılmaktadır.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Problemi Neden Olur?

Çocuklarda idrar kaçırma sebepleri gece ve gündüz idrar kaçırma olarak iki gruba ayrılmaktadır.

Çocuklarda Gece İdrar Kaçırma

Çocukların gece idrar kaçırma nedenleri genellikle aşağıdaki gibidir:

• Genetik nedenler çocuğun altına kaçırmasında etkili olabilmektedir. Eğer hem anne hem baba aynı problemi yaşamışsa çocukta da aynı sorunun görülme ihtimali yüksektir.
• Obezite ve kilo sorunları da çocuklarda idrar problemlerine neden olmaktadır.
• Çocuğun gece nefes almada zorluk çekmesi
• Çocukta dikkat eksikliği ve hiperaktivite sendromu olması

Çocuğun gece idrar kaçırmasının fizyo patolojik nedenleri ise şu şekildedir:

• Antidiüretik hormonun çocukta az üretilmesi
• Çocuğun uyanma güçlüğü çekmesi
• Çocuğun mesanesinin aşırı aktif kasılması
• Psikolojik nedenler

Çocuklarda Gündüz İdrar Kaçırma

Okul çağındaki her 5 çocuktan 1’inde gündüz idrar kaçırma problemi görülmektedir. Ancak bu sorun gece yaşanandan daha farklıdır. Gündüz yaşanan idrar kaçırma problemi birçok hastalığın habercisi olabilmektedir. Çocukların gündüz idrar kaçırma nedenleri ise aşağıdaki gibidir:

Gülme Esnasında İdrar Kaçırma: Bu sorun çocukların yanı sıra yetişkinlerde de görülmektedir. Gülme esnasında altına kaçırma problemi gündüz idrar kaçırma problemi sebeplerinin en hafif olanıdır.

Tembel Mesane Sendromu: Tembel mesane sendromu olan çocuklar tuvalete çok az çıkarlar. Bu çocuklarda idrar kaçırma sorunları da sıklıkla görülmektedir. Bu durum mesanenin çıkışı ile idrar tutma mekanizmasının arasındaki bölgede bozukluklar yaşanmasından dolayı meydana gelir.

Hinman Sendromu: Hinman sendromu olan çocuğun mesanesi olması gerekenden çok daha kalındır. Bu çocuklar çok sık idrar enfeksiyonuna yakalanabilir ve idrarını kaçırabilir. Hinman sendromu, tedavisi geciktirilmemesi gereken bir sorundur.

Aşırı Aktif Mesane: Aşırı aktif mesanesi olan çocuklar diğer çocuklardan daha fazla tuvalete çıkma ihtiyacı hissederler. Bu da onların gündüz çok fazla kere tuvalete koşmalarına neden olabilir ve çocuklar bu sırada idrarını kaçırabilirler.

Mesane Kapasitesinin Düşük Olması: Çocuklar büyüdükçe mesanelerinin oranı da onların vücuduna oranla büyümektedir. Ancak bazı durumlarda çocuk büyüse bile mesane gerektiği kadar büyümez. Bu durumda çocuklarda idrar kaçırma problemleri görülebilir.

Böbrek Reflüsü: Böbrek reflüsü, ateşli idrar yolu enfeksiyonu sonrasında gerçekleşen bir durumdur. Mesaneden böbreğe idrar kaçması sonucunda her 4 çocuktan 1 tanesinde idrar kaçırma problemi görülmektedir.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Problemi Nasıl Anlaşılır?

Eğer çocuk gündüzleri idrarını kaçırıyorsa tanı, fiziksel muayene ve idrar tahlilleriyle konulabilir. Ancak bu aşamada hastalığın öyküsünün dinlenmesi gerektiği de unutulmamalıdır. Bu yüzden ebeveynler muayene esnasında çocuğun yaşadığı bütün sorunları çekinmeden anlatmalıdırlar.

Çocuklarda idrar kaçırma probleminin tanısı için aşağıdaki testler yapılabilir:

• Üroflow Testi: Bu test için çocuğun tuvalete oturur gibi oturması gerekmektedir. Ardından tuvaletini yaptığı yere bir huni yerleştirilir ve çocuğun mesanesinin basıncı ve ne kadar miktarda idrarı dışa verdiği belirlenir.
• Böbrek ve İdrar Yolları Ultrasonu: Bu yöntem yardımıyla böbrek, idrar kanalları ve mesane kontrol edilir.
• Voiding Sistoüretrografi: Bu yöntem sayesinde ateşli idrar yolları enfeksiyonu geçiren çocuğun mesanesinden böbreğine idrar kaçağı olup olmadığı kontrol edilir.
• Sintigrafi: Bu yolla çocuğun böbreklerinin fonksiyonları ölçülür.
• Ürodinami: Bu test yardımıyla normal tedaviden yanıt alınamayan çocukların mesanesinin basıncı ve kapasitesi net olarak ölçülür.

Çocuklarda İdrar Kaçırma Tedavisi Nasıl Olur?

Çocuğun idrar kaçırma sorununu gece veya gündüz yaşamasına göre tedavinin şekli de değişmektedir.

Çocuklarda gece idrar kaçırma tedavisi aşağıdaki tedavi yöntemleri ile yapılmaktadır:

• Üroterapi: Üroterapi bir çeşit işeme eğitimidir. Birçok idrar kaçırma sorununu üroterapi ile tedavi etmek mümkündür.
• İlaç Tedavisi: İlaç tedavisinin idrar kaçırma problemindeki başarı oranı %80 civarındadır. Ancak tedaviden kesin sonuç alabilmek için tedavinin 3-6 ay boyunca devam etmesi sağlanmalıdır.
• Alarm Tedavisi: Alarm tedavisi genellikle uyku bozukluğu yaşayan çocuklara uygulanmaktadır. Tedavinin başarı oranı %80 civarındadır. Ancak bu tedavi türünde dikkat edilmesi gereken bazı noktalar vardır. Öncelikle istenilen etkinin görülmesi için 2-3 hafta kadar beklemek gerekmektedir.
• Ayrıca istenilen etkinin devam etmesi için de 3 ay kadar tedaviyi sürdürmek gerekmektedir. Eğer çocuk alarmdan korkuyorsa başka tedavi seçenekleri denenmelidir. Bu aşamada kararı uzman, çocuğun durumuna göre vermektedir. Bazı durumlarda çocuğa kombinasyon tedaviler uygulanabilir. Çocuğun tedaviye direnç göstermemesi için zaman kaybetmeden uzman desteği almak şarttır.
• Cerrahi Tedavi: Bu tedavi yöntemi ancak diğer yöntemler denenip başarılı sonuçlar alınmadığı zaman tercih edilmektedir. Sorunu çözülemeyen çocuğa mesane kapasitesi kısıtlıysa endoskopik tedavi olarak botoks tedavisi uygulanır. Mesane sıkıntısı yoksa cerrahi tedavi tercih edilmez.
• Akupunktur: Akupunktur tedavisinin bilimsel verilere dayalı sonuçları olmadığı için hastalara önerilmemektedir.

Çocuklarda gündüz idrar kaçırma tedavisi ise şu yöntemlerle yapılmaktadır:

• Pelvik Taban Eğitimi: Çocuğa verilecek eğitimle çocuğun idrar tutma kaslarını gevşetmesi sağlanır.
• Biofeedback: Bu tedavi ile çocuğun pelvik kaslarının doğru çalışması ve kuvvetlenmesi amaçlanır. Gündüz idrar kaçırma problemi yaşayan bütün çocuklara uygulanabilmektedir.
• Cerrahi Tedaviler: Gece idrar kaçırma probleminde olduğu gibi gündüz de idrar kaçırma probleminin alt türüne göre botoks tedavisi tercih edilebilmektedir.
• Mesane Büyütme Ameliyatı: Çocuğun mesanesi çok küçükse mesaneyi büyütmek için bu ameliyata başvurulabilir.
• Mesane Boynunu Uzatma Ameliyatı: İdrar boşaltmayla ilgili sorunu olan çocuklara uygulanır.
• Robotik Cerrahi: Açık cerrahi yöntemlere alternatif olarak uygulanan bir yöntemdir. Açık ameliyata göre birçok yararı olan bir yöntemdir. Robotik cerrahi sayesinde çocuk daha az ağrı çeker ve işlemden sonra hastanede daha az süre kalır. Buna bağlı olarak çocuğun işlem sonrası iyileşme hızı da daha yüksektir. Ayrıca bu yöntemde yara izi oluşmaz.
• İlaç Tedavisi

Çocuklarda İdrar Kaçırma ve İşeme Problemleri Hakkında Sıkça Sorulan Sorular

İşeme Problemi Olan Çocuğun Beslenmesi Nasıl Olmalıdır?

Çay, kahve ve kola gibi gazlı içecekler çocuklar için zararlı içeceklerdir. Bu tür içeceklerden çocuğun olabildiğince uzak tutulması en doğrusu olacaktır. Buzlu çay tüketimi de idrar kaçırmaya neden olabilmektedir. Tuzlu gıdalar da çocukların tüketmemesi gerekenlerden biridir. Fazla tuz tüketimi çocuğun daha fazla sıvı almasına neden olacaktır.

Böylece çocuğun işeme probleminde artış görülebilir. Acılı ve baharatlı gıdalar da çocuğun mesanesinin kasılmasına neden olabileceğinden tüketmemesi sağlanmalıdır. Çocuğun dengeli beslenmesine dikkat etmek en doğru yöntemdir. Kabızlığı önlemek amacıyla çocuğun lifli gıdalar yediğinden emin olmak gerekir. Beslenmede dengeyi sağlamak için çocuk bir öğün et tükettiyse öbür öğün sebze ve meyve verilmelidir. Son olarak da çocuğun hazır gıdalardan uzak durması sağlanmalıdır.

İdrar Problemi Olan Çocuk Nasıl Uyarılmalıdır?

Bu konuda yapılabilecek en yanlış şey çocuğu cezalandırmaktır. Bu durumun çocuğun idrar kaçırma problemini engellemeyeceği gibi sorunun büyümesine neden olacaktır. Ayrıca çocuğun durumu ile ilgili şaka yapmak ya da dalga çekmek de bir o kadar yanlıştır. Çocuğun durumdan suçlu hissetmesi kesinlikle sağlanmamalıdır.

Çocuğun Gece İdrar Kaçırması Nasıl Önlenebilir?

Öncelikle çocuğun uyumadan önce tuvaletini yaptığından kesinlikle emin olunmalıdır. Çocuk uyumadan 1 saat öncesinde sıvı alımı durdurulmalıdır. Çocuk belli bir yaşın altındaysa bez kullanımı tercih edilebilir. Ancak çocuk 5 yaşını geçtiyse bez kullanmak yanlış olacaktır. Çocuğa uzun süreler bez bağlamak sorunu iyileştirmekten ziyade büyütecektir.

Çocuğun Tuvaletini Tuttuğu Nasıl Anlaşılır?

Çocuklar tuvaletleri geldiğinde tutma manevraları denilen belli hareketleri yaparlar. Anne ve babaların bu hareketlere duyarlı olması önemlidir. Aniden idrarı gelen çocuklar, dışarıdan gözlemlenebilen bazı hareketler yaparlar. Kız çocukları bu durumda genellikle bacaklarını çapraz yaparlar ya da sallanma hareketleri sergilerler. Erkek çocuklar ise bunlara ek olarak penis ucunu eliyle sıkıştırmayı deneyebilirler.

Çocuğa Tuvalet Eğitimine Ne Zaman Başlamak Gerekir?

Tuvalet eğitiminin zamanı her çocukta farklılık göstermektedir. Bu yüzden çocukların ne zaman tuvalet eğitimi alması gerektiği hakkında bir yaş söylemek doğru değildir. Çocuklar büyümeye başladıkça tuvalet ihtiyaçları konusunda ebeveynlerine belli sinyaller iletirler. Tuvaletleri geldiğinde bunu söylemeye çalışırlar ya da işaret ederler.

Aileler bu sinyalleri almaya başladığı zaman çocukların tuvalet eğitimine başlayabilirler. Genel olarak bakılacak olursa çocuklar 2-5 yaş aralığında tuvalet eğitimi alabilmektedirler. Çocuğun tuvalet eğitiminde aceleci ve erkenci olmak ileride işeme sorunlarına yol açabileceğinden bunu yapmaktan kaçınmakta fayda vardır.

Çocuğa Tuvalet Eğitimi Nasıl Verilmelidir?

Lazımlık kullanmak eğitime yardımcı olmaktadır. Çocuklar henüz gelişimlerini tam olarak tamamlayamadıklarından klozete oturmakta güçlük çekebilirler. Alaturka tuvaletler de aynı şekilde sakıncalı olabilmektedir. Çocuk tuvaletini yaparken onun andan olabildiğince keyif alması sağlanmalıdır. Çocuk tuvaletini yapmaya çalışırken aceleci olunmamalıdır. Gerekirse çocuk bu süreçte oyalanmalı ve klozetten kalkmamaya teşvik edilmelidir.

Çocuğun tuvaletini yaptığı ortamında da sakin bir ortam olmasına dikkat edilmelidir. Eğitim süresince anne ya da babadan yalnızca birinin orada bulunması daha yararlı olacaktır. Çocuğun tuvaletini yapmaya çalışırken teşvik edilmesi de yardımcı olacaktır. Ancak bunu yaparken abartıya kaçmamaya dikkat edilmelidir. Son olarak çocuğun tuvaleti gelmese bile belirli aralıklarla lazımlığa oturtulması gerekmektedir.